Οι αλλαγές στον ΕΟΠΥΥ δεν υπηρετούν το λαϊκό συμφέρον
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Οτι ο ΕΟΠΥΥ, που έως τώρα ήταν πάροχος και αγοραστής υπηρεσιών Υγείας, τώρα θα μετατραπεί κατ' αποκλειστικότητα σε αγοραστή απ' το δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, με κριτήριο -κατά την κυβέρνηση- «την ποιότητα και το κόστος»αυτών των υπηρεσιών. Ετσι, σύμφωνα με την κυβέρνηση, θα «συμμαζευτούν» τα οικονομικά του ΕΟΠΥΥ, αφού θα πετυχαίνει καλύτερες τιμές στην «αγορά», όντας ο μεγαλύτερος ασφαλιστικός Οργανισμός.
Σε συνέντευξη Τύπου στις 13/11/2013, ο υπουργός Υγείας, Αδ. Γεωργιάδης, έλεγε χαρακτηριστικά: «Ολες οι μεγάλες ασφαλιστικές εταιρείες, μέχρι τη δεκαετία του '80 είχαν και τους δύο ρόλους, του αγοραστή και του παρόχου. Στην πορεία, όλες έγιναν μόνο αγοραστές, γιατί κατάλαβαν ότι κοστίζει πολύ να συντηρούν δικές τους μονάδες παροχής. Αντιθέτως, μείωναν πολύ το κόστος τους, εάν ήταν μόνο αγοραστές (...)».Ισχυριζόταν μάλιστα (3/12/2013) ότι στόχος της μεταρρύθμισης είναι «να φτιάξουμε ένα ενιαίο δημόσιο καθολικού χαρακτήρα, ελευθέρας πρόσβασης πρωτοβάθμιο σύστημα Υγείας».
Σε ανακοίνωση για τα ζητήματα της Υγείας (20/12/2013), το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ σημείωνε, μεταξύ άλλων, για τη μεταρρύθμιση του ΕΟΠΥΥ: «Αυτό που οικοδομείται δεν αποτελεί "ενιαίο σύστημα" ΠΦΥ, αλλά ένα συνονθύλευμα "σημείων παροχής υπηρεσιών ΠΦΥ", όπως τα ονομάζουν, που θα αποτελείται από τον κρατικό και τον ιδιωτικό τομέα, τους επιχειρηματικούς ομίλους στην Υγεία, τους αυτοαπασχολούμενους, τα ιατρεία των δήμων και τις ΜΚΟ.
Η νέα οργάνωση της ΠΦΥ αποτελεί βήμα ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και του ανταγωνισμού ανάμεσα στις μονάδες παροχής τέτοιων υπηρεσιών του κρατικού και του ιδιωτικού τομέα. Ενισχύονται οι "κανόνες της αγοράς" ανάμεσα στον ΕΟΠΥΥ, που θα αγοράζει υπηρεσίες από τις κρατικές και τις ιδιωτικές μονάδες ΠΦΥ που θα τις πωλούν».
Το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ σημείωνε ακόμα ότι το σχέδιο της κυβέρνησης για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας«εναρμονίζεται με το στόχο για τον περιορισμό των δημόσιων δωρεάν παροχών σε ένα ελάχιστο "βασικό πακέτο" για όλους τους ασφαλισμένους. Οι επιπλέον αναγκαίες υπηρεσίες Υγείας θα παρέχονται με πληρωμές από το λαό. Οι ανασφάλιστοι και οι οικογένειές τους προβλέπεται να έχουν ειδικό πακέτο υπηρεσιών ΠΦΥ για την αντιμετώπιση της εξαθλίωσης. Αυτό το περιεχόμενο έχει η λεγόμενη "καθολική πρόσβαση" του λαού στις υπηρεσίες ΠΦΥ.
Οι χαμηλότερες τιμές στην αγορά εργασιών από τις επιχειρήσεις ΠΦΥ - κρατικές και ιδιωτικές - δε σημαίνει παροχή περισσότερων υπηρεσιών προς τους ασθενείς. Ο στόχος δεν είναι "ο σεβασμός και η ορθολογική αξιοποίηση" των εισφορών των ασφαλισμένων, όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση, αλλά η διαχείριση των παροχών ΠΦΥ με μείωση της κρατικής χρηματοδότησης και των εργοδοτικών εισφορών».
Αξιολόγηση και «κινητικότητα»
Η μετατροπή του ΕΟΠΥΥ σε κατ' αποκλειστικότητα αγοραστή υπηρεσιών Υγείας, οδηγεί σε αναδιοργάνωση τις δομές ΠΦΥ και το προσωπικό τους. Πρόκειται για τα 330 πολυιατρεία του ΕΟΠΥΥ σε όλη τη χώρα, όπου απασχολούνται σήμερα 9.979 εργαζόμενοι, από τους οποίους 5.765 γιατροί, 2.841 υγειονομικοί και 1.373 διοικητικοί υπάλληλοι.
Το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ σημείωνε στην ανακοίνωσή του: «Οι προτάσεις των επιστημονικών επιτροπών, για διατήρηση του ΕΟΠΥΥ ως ασφαλιστικού φορέα είτε "αγοραστή και παραγωγού - πωλητή υπηρεσιών Υγείας", είτε "μόνο αγοραστή υπηρεσιών", όπως τελικά αποφάσισε η κυβέρνηση, αποτελούν δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Η μέχρι τώρα διπλή ιδιότητα του ΕΟΠΥΥ δεν απέτρεψε την εφαρμογή του κανονισμού περικοπών σε ιατρικές εξετάσεις, θεραπείες, φάρμακα, υγειονομικό υλικό, επιδόματα και την αύξηση των πληρωμών των ασθενών σε κρατικό και ιδιωτικό τομέα. Τα ίδια αποτελέσματα υπήρξαν και στον ΟΠΑΔ ως ασφαλιστικό φορέα με αποκλειστική ιδιότητα του αγοραστή υπηρεσιών».
Σύμφωνα με το σχέδιο της κυβέρνησης, για να γίνει ο ΕΟΠΥΥ κατ' αποκλειστικότητα αγοραστής υπηρεσιών Υγείας, πρέπει να απαλλαγεί από την ευθύνη της λειτουργίας των πολυιατρείων που διαθέτει και τη μισθοδοσία του προσωπικού τους. Τι θα γίνει όμως με αυτές τις δομές, τους γιατρούς, το υγειονομικό και διοικητικό τους προσωπικό;
Η «μεταρρύθμιση» της ΠΦΥ προβλέπει να περάσουν τα πολυιατρεία στην αρμοδιότητα των εφτά Υγειονομικών Περιφερειών (ΥΠΕ), οι οποίες έχουν την ευθύνη για τη λειτουργία των δομών του ΕΣΥ (νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας και άλλες δημόσιες δομές) σε όλη τη χώρα. Μαζί με τις δομές ΠΦΥ του ΕΟΠΥΥ, στο ΕΣΥ θα περάσει και το προσωπικό τους. Γι' αυτό η κυβέρνηση βγάζει σε διαθεσιμότητα γιατρούς, υγειονομικούς και διοικητικούς υπαλλήλους, προκειμένου στη συνέχεια να τους τοποθετήσει στο ΕΣΥ.
Σύμφωνα με το πλαίσιο της μεταρρύθμισης, οι δομές του ΕΟΠΥΥ θα αξιολογηθούν από τις κατά τόπους Υγειονομικές Περιφέρειες και ανάλογα θα κριθεί αν θα συγχωνευτούν, πόσο προσωπικό θα απομείνει σε αυτές κ.ά. Τα κριτήρια, βέβαια, της αξιολόγησης δε θα είναι η κάλυψη των αυξημένων λαϊκών αναγκών, αλλά η συνολικότερη δημοσιονομική προσαρμογή που επιδιώκει η κυβέρνηση. Αρα, είναι βέβαιο ότι θα μειωθούν οι δημόσιες μονάδες και θα αφαιρεθούν ειδικότητες, όταν σήμερα υπάρχει ανάγκη για επέκταση των δομών ΠΦΥ και για στελέχωσή τους με όλες τις βασικές ειδικότητες.
Στην ανακοίνωση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, σημειωνόταν χαρακτηριστικά: «Το σχέδιο της κυβέρνησης για την ΠΦΥ είναι εναρμονισμένο με τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις στο κοινωνικοασφαλιστικό σύστημα και την Υγεία και από αυτήν τη σκοπιά δεν μπορεί να λύσει προς όφελος των λαϊκών στρωμάτων τα υπαρκτά προβλήματα. Στο έδαφος αυτό ενοχοποιούνται από την κυβέρνηση και περικόπτονται οι δημόσιες παροχές Υγείας ως "σπατάλη" και "νοικοκύρεμα", καταργούνται κρατικές μονάδες στο όνομα της "ορθολογικής ανάπτυξης", εντείνεται η εκμετάλλευση των εργαζομένων στην Υγεία. Αυτήν την ανάπτυξη υπηρετεί το καθεστώς της κινητικότητας και της διαθεσιμότητας των εργαζομένων».
Παζάρια γιατρών - κυβέρνησης
Με τη μεταφορά του προσωπικού από τα πολυιατρεία στο ΕΣΥ, η κυβέρνηση καλείται να διευθετήσει και το ζήτημα των εργασιακών σχέσεων των γιατρών του ΕΟΠΥΥ. Στον Οργανισμό, η συντριπτική πλειοψηφία των γιατρών απασχολούνται με συμβάσεις αορίστου χρόνου και ταυτόχρονα διατηρούν ιδιωτικό ιατρείο, σε πολλές περιπτώσεις συμβεβλημένο με τον ΕΟΠΥΥ. Βέβαια, μεταξύ των γιατρών του ΕΟΠΥΥ υπάρχουν μεγάλες διαφοροποιήσεις και διαστρωμάτωση.
Αντίθετα, στο ΕΣΥ (Νοσοκομεία), οι γιατροί είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, εκτός από τους πανεπιστημιακούς και τους πρώην γιατρούς από τα νοσοκομεία του ΙΚΑ, που δικαιούνται από το νόμο να έχουν και ιδιωτικό ιατρείο. Μάλιστα, στο πλαίσιο της λειτουργίας του δημόσιου συστήματος Υγείας με επιχειρηματικά κριτήρια, το ίδιο το Νοσοκομείο προσφέρει τη δυνατότητα σε όλους τους γιατρούς να εξετάζουν επί πληρωμή στα λεγόμενα «απογευματινά ιατρεία» και ανάλογα η κυβέρνηση ετοιμάζεται να θεσμοθετήσει τα «απογευματινά χειρουργεία».
Από τη μεταφορά των γιατρών του ΕΟΠΥΥ στο ΕΣΥ μέσω της «κινητικότητας», προκύπτει το ζήτημα της νέας εργασιακής τους σχέσης. Δηλαδή, αν θα είναι και αυτοί πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, όπως οι άλλοι νοσοκομειακοί γιατροί, ή αν θα έχουν το δικαίωμα να δουλεύουν στο ΕΣΥ και ταυτόχρονα να διατηρούν το ιατρείο τους, όπως γίνονταν έως τώρα.
Η κυβέρνηση νομοθέτησε ήδη την κατηγορία του Κλάδου Γιατρών ΠΕ στο ΕΣΥ, με πλήρη και αποκλειστική απασχόληση, που σημαίνει ότι όσοι γιατροί μπουν στη «νέα ΠΦΥ», δε θα αμείβονται με βάση το μισθολόγιο του ΕΣΥ. Δημιουργείται, δηλαδή, μια ακόμα εργασιακή σχέση γιατρών μέσα στο ΕΣΥ. Οσοι γιατροί δεν μπουν στη «νέα ΠΦΥ» και διατηρήσουν τα ιδιωτικά ιατρεία τους, θα μπορούν να παραμείνουν ως ιδιώτες συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ. Ηδη η κυβέρνηση θεσμοθέτησε την αύξηση των επισκέψεων από 200 σε 400 το μήνα στα συμβεβλημένα ιδιωτικά ιατρεία.
Πάνω εκεί εξελίσσονται αυτό το διάστημα τα παζάρια ανάμεσα στην κυβέρνηση και τα συνδικαλιστικά όργανα των γιατρών του ΕΟΠΥΥ. Με άλλα λόγια, ο «διάλογος» ανάμεσα στο υπουργείο Υγείας και τους γιατρούς έχει στόχο να καθορίσει επακριβώς τους όρους με τους οποίους οι τελευταίοι θα επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους με το νέο σύστημα.
Διέξοδος από τη σκοπιά του λαϊκού συμφέροντος
Η ανακοίνωση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ σημείωνε για τη διέξοδο που έχει ανάγκη ο λαός: «Οι εξελίξεις στην Υγεία πριν απ' όλα αφορούν τους εργατοϋπαλλήλους και τη συμμαχία τους με τα λαϊκά στρώματα. Αυτή η κοινωνική συμμαχία και ο βαθμός της ισχυροποίησής της πρέπει να καθορίσει τις εξελίξεις στην Υγεία με βάση τις λαϊκές ανάγκες. Με κριτήριο ότι οι υπηρεσίες Υγείας πρέπει να αποτελούν κατοχυρωμένο λαϊκό δικαίωμα και όχι εμπόρευμα ή φιλανθρωπία.
Το εργατικό κίνημα και η λαϊκή συμμαχία πρέπει να αντιπαραθέσουν και να διεκδικήσουν την πανελλαδική ανάπτυξη ενιαίου, αποκλειστικά κρατικού και απολύτως δωρεάν συστήματος ΠΦΥ, με βασικό προσανατολισμό την πρόληψη και με κατάργηση κάθε επιχειρηματικής δράσης.
Με κρατικά Κέντρα Υγείας και Περιφερειακά Ιατρεία, κοντά στους τόπους δουλειάς, κατοικίας, εκπαίδευσης, σε όλους τους δήμους και τις πόλεις, που θα καλύπτουν όλες τις ανάγκες, υγιών και ασθενών, με τις πλήρως αναπτυγμένες και συνεργαζόμενες μεταξύ τους υπηρεσίες πρόληψης, θεραπείας, αποκατάστασης, υγείας και ασφάλειας της εργασίας και Δημόσιας Υγείας. Κέντρα Υγείας τα οποία μαζί με τα γενικά και ειδικά κρατικά νοσοκομεία και το κρατικό σύστημα της επείγουσας ιατρικής (ΕΚΑΒ) θα αποτελούν πραγματικά ενιαίο σύστημα.
Με πλήρη στελέχωση σε αριθμό γιατρών όλων των βασικών ειδικοτήτων και υγειονομικών όλων των κλάδων, με πλήρη και σύγχρονο εξοπλισμό, με 24ωρη λειτουργία, με πλήρη κρατική χρηματοδότηση, κατάργηση των εισφορών στον κλάδο Υγείας, με σύγχρονες, πλήρεις και απολύτως δωρεάν παροχές υπηρεσιών σε όλους χωρίς περικοπές και εξαιρέσεις.
Με ανάπτυξη κρατικού φορέα έρευνας, παραγωγής, εισαγωγής και δωρεάν διάθεσης όλων των φαρμάκων από όλες τις κρατικές μονάδες Υγείας και το δίκτυο των κρατικών φαρμακείων.
Σε αυτό το σύστημα, που ανταποκρίνεται στις λαϊκές ανάγκες, δεν περισσεύει καμία μονάδα Υγείας του ΕΟΠΥΥ, Κέντρο Υγείας, Περιφερειακό Ιατρείο και κανένας εργαζόμενος. Ολες αυτές οι κρατικές μονάδες ΠΦΥ να αξιοποιηθούν, να αναπτυχθούν και να ενταχθούν στο ενιαίο δημόσιο σύστημα Υγείας καθώς και όλοι οι εργαζόμενοι και οι αυτοαπασχολούμενοι όλων των κλάδων, με σχέση εργασίας πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης.
Η ισχυρή κοινωνική συμμαχία και η πάλη θα έχει αποτελέσματα και προοπτική όσο θα διαμορφώνει τους κοινωνικούς και πολιτικούς όρους για την κατάκτηση του άλλου δρόμου ανάπτυξης, με εργατική - λαϊκή εξουσία και οικονομία. Σε αυτήν την ανάπτυξη διασφαλίζεται η σχεδιασμένη και πλήρης αξιοποίηση όλων των υγειονομικών, της επιστημονικής έρευνας και των τεχνικών μέσων με καθολικό τρόπο».