ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΘΩΡΑΚΟΣ ΑΘΗΝΑΣ «ΣΩΤΗΡΙΑ»
 |
Είναι το μεγαλύτερο και ουσιαστικά το μόνο Πνευμονολογικό Κέντρο με εξειδικευμένες υπηρεσίες διάγνωσης και αντιμετώπισης πνευμονολογικών και θωρακοχειρουργικών περιστατικών. Με 400 πνευμονολογικά κρεβάτια, εφημερεύει καθημερινά καλύπτοντας την Αττική και για διακομιδές από όλη τη χώρα. Την ώρα που χρειάζεται να αναπτυχθούν πνευμονολογικές κλινικές και αντίστοιχα εργαστήρια, το Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθήνας «Σωτηρία» διαρκώς συρρικνώνεται και χάνεται ο ειδικός χαρακτήρας του.
Ο «Ριζοσπάστης» συνομίλησε με εργαζόμενους και ασθενείς του νοσοκομείου και αναδεικνύει τις επιπτώσεις από την αγοραπωλησία υπηρεσιών Υγείας και φαρμάκων. Η ίδια η λειτουργία του δημόσιου νοσοκομείου, με ελάχιστη κρατική χρηματοδότηση και δικά του έσοδα, σημαίνει λειτουργία με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και άρα με το μικρότερο δυνατό «κόστος». Ετσι, καταργούνται κλινικές και κρεβάτια, το λεγόμενο «εργατικό κόστος» μειώνεται, η εργασία υπερεντατικοποιείται, «ανθούν» οι ελαστικές μορφές απασχόλησης, καταργούνται δικαιώματα, οι υπηρεσίες προς τους ασθενείς υποβαθμίζονται, η νοσηλεία και η θεραπεία πωλούνται σε όσους έχουν ανάγκη και έχουν να πληρώσουν.
Εδώ και δεκαετίες, οι κατευθύνσεις της ΕΕ προβλέπουν αλυσιδωτή μείωση των κρατικών δαπανών για Υγεία, Πρόνοια, Φάρμακο. Ιδιαίτερα σε συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης, η μείωση των κρατικών δαπανών για κοινωνικές παροχές θεωρείται προϋπόθεση για επενδύσεις και «ανάκαμψη». Οι κυβερνήσεις και τα κόμματα της «διαχείρισης» - όποια «συνταγή» κι αν προτείνουν - αποδέχονται και υποστηρίζουν την επιχειρηματική δράση σε Υγεία - Φάρμακο. Είναι χαρακτηριστική η στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ στους φαρμακοβιομήχανους, στο όνομα ότι οι επιχειρηματικοί όμιλοι «προσφέρουν» θέσεις εργασίας, αποτελούν «ατμομηχανή» της ανάπτυξης κ.ά.
Τα πολιτικά κόμματα που στηρίζουν την καπιταλιστική ανάπτυξη και την ΕΕ, αποδέχονται τη συνύπαρξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στην Υγεία, το να αγοράζουν τα ασφαλιστικά ταμεία και οι ασθενείς υπηρεσίες και φάρμακα από τον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα, με αποτέλεσμα να πληρώνουν ξανά και ξανά, με φορολογία, εισφορές, απευθείας πληρωμές.
Στον αντίποδα, το ΚΚΕ παλεύει ώστε οι υπηρεσίες Υγείας και τα φάρμακα να παρέχονται σε όλους δωρεάν με κρατική χρηματοδότηση και να καταργηθεί κάθε επιχειρηματική δράση. Δεν λέει απλά «όχι» στα μέτρα, ούτε υποστηρίζει την προηγούμενη άσχημη κατάσταση στις υπηρεσίες Υγείας. Εχει οργανώσει και συμμετέχει σε λαϊκές κινητοποιήσεις, κάνει παρεμβάσεις στη Βουλή τόσο για το «Σωτηρία» όσο και για άλλα δημόσια νοσοκομεία, απαιτώντας την πλήρη ανάπτυξή τους. Ταυτόχρονα, στο μαζικό κίνημα Λαϊκές Επιτροπές, αγωνιστικοί φορείς, δυνάμεις του ΠΑΜΕ, με αλλεπάλληλες παρεμβάσεις και κινητοποιήσεις, απαιτούν προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης, ανάπτυξη των υπηρεσιών και πρόσβαση όλων στη θεραπεία, στη νοσηλεία, στην πρόληψη χωρίς πληρωμές.
Επικίνδυνη αδιαφορία για την «αρρώστια των φτωχών»
Ανησυχητικές ενδείξεις για τα κρούσματα της φυματίωσης
 |
Για την κρισιμότητα της κατάστασης αναφορικά με τα κρούσματα φυματίωσης κάνουν λόγο ειδικοί επιστήμονες, καθώς και στην Ελλάδα συντρέχουν οι δύο βασικές προϋποθέσεις ως απόρροια της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης: Αφ' ενός επιδεινώνονται οι συνθήκες ζωής, αυξάνονται οι ανασφάλιστοι, οι άστεγοι, οι εξαθλιωμένοι, οι κρατούμενοι, οι χρήστες ενδοφλέβιων ουσιών και οι ανοσοκατασταλμένοικαι αφ' ετέρου υποβαθμίζονται, συρρικνώνονται, γίνονται πιο δυσπρόσιτες οι δημόσιες υπηρεσίες Υγείας.
Το Μικροβιολογικό Εργαστήριο του Νοσοκομείου «Σωτηρία» περιλαμβάνει το Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Μυκοβακτηριδίων (σ.σ. όπως της Φυματίωσης), παρέχοντας υπηρεσίες σε εργαστήρια και κλινικές και άλλων νοσοκομείων της χώρας. Παρότι η εξαθλίωση μεγάλου μέρους του πληθυσμού επιβάλλει επαγρύπνηση, ενίσχυση διάγνωσης και θεραπείας, για να μη γίνει το πρόβλημα ανεξέλεγκτο, το Κέντρο Αναφοράς είναι αντιμέτωπο με δραματικές περικοπές, η απαξίωση των κινδύνων από πλευράς κυβέρνησης προκλητική.
Ορισμένες πλευρές αναδείχθηκαν και κατά τη διάρκεια της περιοδείας του Σπ. Χαλβατζή, βουλευτή του ΚΚΕ, στο Νοσοκομείο «Σωτηρία» την περασμένη Τρίτη.
Ενδείξεις επιδείνωσης
Υπάρχουν ενδείξεις για τυχόν επιδείνωση της κατάστασης: Μέχρι το 2009 υπήρχε σταθερή μείωση των κρουσμάτων φυματίωσης στον ελληνικό πληθυσμό. Σύμφωνα με στοιχεία του εργαστηρίου που κατατίθενται στο δίκτυο WHONET, παρατηρείται: Το 2010, 154 Ελληνες και 307 μετανάστες. Το 2011, 174 Ελληνες και 270 μετανάστες. Το 2012, 197 Ελληνες και 255 μετανάστες. Επιπρόσθετα πρόσφατη έρευνα του ΚΕΕΛΠΝΟ και της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας εκτιμά ότι στην Ελλάδα από τα 10 κρούσματα δηλώνονται μόλις τα 2! Η εικόνα συσκοτίζεται και από τη μη καταγραφή της θνησιμότητας και της αποτελεσματικότητας της θεραπείας των περιστατικών φυματίωσης.
Σε ειδικούς πληθυσμούς, όπως μετανάστες, φυλακισμένοι, ασθενείς με HIV/AIDS, τοξικοεξαρτημένοι, απαιτείται επιτηρούμενη χορήγηση θεραπείας. Αντίθετα, υπάρχουν περιπτώσεις μεταναστών ή χρηστών με φυματίωση που νοσηλεύονται σε δημόσιο νοσοκομείο και μόλις αισθανθούν καλύτερα φεύγουν γιατί φοβούνται ότι θα συλληφθούν, θα απελαθούν, δεν θα έχουν να πληρώσουν κ.ά.
Αλλη ένδειξη επιδείνωσης παρατηρείται στους ασθενείς με HIV/AIDS, που είναι ευάλωτοι στη φυματίωση λόγω της ανοσοανεπάρκειας. Μέχρι και το 2010 δεν αναφέρονταν στη χώρα μας περιπτώσεις ασθενών με HIV/AIDS και φυματίωση. «Πλέον βλέπουμε τέτοιες περιπτώσεις και αυτό είναι ανησυχητικό», τονίζουν οι επιστήμονες και συμπληρώνουν: «Αφ' ενός οφείλεται στην αύξηση των χρηστών ενδοφλέβιων ουσιών και στην επιδείνωση του προβλήματος στις φυλακές. Η επανεμφάνιση φυματιώδους μηνιγγίτιδας δείχνει ότι η νόσος είναι παραμελημένη. Οτι ο ασθενής ενώ νοσεί σε προχωρημένο στάδιο ή δεν παίρνει θεραπεία ή δεν παίρνει την κατάλληλη ή δεν την παίρνει σταθερά κι επαρκώς. Ομως δεν γνωρίζουμε τι συμβαίνει».
Τα δεδομένα του Κέντρου Αναφοράς δεν μπορούν να ερμηνευτούν. Π.χ. κλείνουν ή συρρικνώνονται εργαστήρια άλλων νοσοκομείων στην επαρχία και στην Αθήνα και το εργαστήριο του «Σωτηρία» επιφορτίζεται με περισσότερα δείγματα. «Ισως εκεί να οφείλεται η αύξηση στον ελληνικό πληθυσμό. Δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά», λένε εργαζόμενοι του εργαστηρίου.
Αντιδραστήρια για το 1/3 των αναγκών
«Φέτος τα αντιδραστήρια του εργαστηρίου επαρκούν για το 1/3 των περσινών αναγκών. Κάθε χρόνο για τονέλεγχο αντοχής του στελέχους της φυματίωσης απομονώνουμε στο εργαστήριο 500-600 μυκοβακτηρίδιακαι τα αντιδραστήρια δεν φτάνουν ούτε μέχρι το καλοκαίρι», σημείωσαν εργαζόμενοι. Οι δαπάνες αντιδραστηρίων του «Σωτηρία» ακολουθούν τον κατήφορο: Από 3,3 εκατ. ευρώ το 2010 μειώθηκαν στα 2,5 εκατ. ευρώ το 2012.
Οι σύγχρονες μέθοδοι ταχείας μοριακής διάγνωσης για γρήγορο αποτέλεσμα επίσης περικόπτονται. Σε αντίθεση με τις κλασικές τεχνικές, η μοριακή απάντηση έρχεται σε 2 ώρες μέχρι και μια βδομάδα και ακολουθεί επιβεβαίωση από την καλλιέργεια σε 40 μέρες. Αλλωστε το Τμήμα Μοριακής Διάγνωσης του «Σωτηρία» είναι πλέον το μόνο στο είδος του διαπιστευμένο στη χώρα.
«Με τη μείωση της χρηματοδότησης, λιγότερα περιστατικά αντιμετωπίζονται ολοκληρωμένα με όλες τις μεθοδολογίες. Οι μοριακές μέθοδοι εξασφαλίζουν γρήγορη διάγνωση, ώστε να ελεγχθεί ο ασθενής, να μη μεταδώσει την ασθένεια, να πάρει πιο στοχευμένη θεραπεία από νωρίς. Αυτό δεν πρέπει να θεωρείται πολυτέλεια», υπογράμμισαν επιστήμονες και πρόσθεσαν πως «ακόμη και μικρές διακοπές στην προμήθεια αντιδραστηρίων και αναλώσιμων υλικών έχουν σημαντική επίπτωση στον έλεγχο της νόσου».
Ελλιπή μέτρα ασφάλειας, ανύπαρκτος σχεδιασμός
Οι ειδικοί θάλαμοι αρνητικής πίεσης για ασθενείς με πολυανθεκτική και υπερανθεκτική φυματίωση, ώστε να μη διασπείρεται το βακτήριο, χρειάζονται ανακατασκευή γιατί δεν πληρούν τους κανόνες ασφαλείας. Εχει γίνει μελέτη για δημιουργία 20 μονόκλινων θαλάμων αρνητικής πίεσης και ανακατασκευή των 7 θαλάμων της Μονάδας Πολυανθεκτικής Φυματίωσης, αλλά εδώ και δύο χρόνια δεν έχει εγκριθεί από το υπουργείο Υγείας. Στην ίδια μελέτη εκφράζεται η ανάγκη για αναβάθμιση των συνθηκών βιοασφάλειας στο Κέντρο Αναφοράς για την προστασία των εργαζομένων.
Οπως σημειώνουν ειδικοί, χρειάζεται να σχεδιαστεί και να εφαρμοστεί ένα εθνικό πρόγραμμα καταπολέμησης της φυματίωσης με εργαστηριακά και θεραπευτικά δίκτυα σε κάθε περιοχή ώστε να καθορίζεται: Πού θα γίνεται η διάγνωση. Ο ρόλος κάθε εργαστηρίου στην πρόληψη και θεραπεία. Το Εθνικό Κέντρο Αναφοράς να κάνει ελέγχους ποιότητας των εργαστηρίων. Ιατρεία για τη διερεύνηση των επαφών των ασθενών.
Η φυματίωση είναι η ασθένεια των φτωχών κι ευάλωτων και ένα δωρεάν, εύκολα προσβάσιμο δημόσιο σύστημα Υγείας είναι πιο αναγκαίο από ποτέ.
Οι περικοπές «σβήνουν» τον ειδικό χαρακτήρα του νοσοκομείου
Τα κονδύλια και τα κρεβάτια μειώνονται, αλλά οι ασθενείς που χρειάζονται νοσηλεία αυξάνονται
 |
Την ώρα που οι πνευμονολογικές κλινικές στα άλλα δημόσια νοσοκομεία της Αττικής είναι ανεπαρκείς, στο «Σωτηρία» με το νέο οργανισμό, μέσα στο 2013,έκλεισαν 4 Πνευμονολογικές Κλινικές και το Τμήμα Κυστικής Ινωσης, καταργήθηκαν δεκάδες κρεβάτια. Οι Πνευμονολογικές Κλινικές μειώθηκαν σε 7 και συνενώθηκαν οι δύο Θωρακοχειρουργικές Κλινικές σε μία. Αναμένεται να κλείσουν ακόμη 3 κλινικές, 1 Πνευμονολογική, η Κλινική Αναπνευστικής Ανεπάρκειας και η ΩΡΛ. Μάλιστα, σε ορισμένες από τις κλινικές που έκλεισαν γίνονταν και εξειδικευμένες εξετάσεις των πνευμόνων. Πλέον είναι ορθάνοιχτος ο δρόμος για τους επιχειρηματίες να επεκτείνουν τις επενδύσεις τους και σε αυτόν τον τομέα.
Αλλά και οι υπηρεσίες του Νοσοκομείου «Σωτηρία», που είναι ιδιαίτερα σημαντικές, δεν μπορεί να πωλούνται σε ασθενείς κι ασφαλιστικά ταμεία, αλλάαπαιτείται να αναπτυχθούν με κρατική χρηματοδότηση και να έχουν όλοι δωρεάν πρόσβαση. Εκτός από Πνευμονολογικές και Θωρακοχειρουργικές κλινικές, λειτουργούν: Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, ειδικά τμήματα επεμβατικής πνευμονολογίας και βρογχοσκόπησης, άσθματος, Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας, μελέτης κι αντιμετώπισης διαταραχών ύπνου, διακοπής καπνίσματος, τμήματα πνευμονικής αποκατάστασης, αντιφυματικό και ανθεκτικής φυματίωσης, άλλα ειδικά τμήματα για αναπνευστικά νοσήματα. Επίσης, στο νοσοκομείο εκπαιδεύονται προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές.
Οι ανάγκες «βαφτίζονται» ...σπατάλη
 |
Μπορεί η κυβέρνηση και το υπουργείο Υγείας να εστιάζουν σκόπιμα σε φαινόμενα «διαφθοράς», «κατασπατάλησης» κ.λπ. για να μην υπάρχουν λαϊκές αντιδράσεις, όμως στην πραγματικότητα τα χρήματα που κόβονται λείπουν από παρεχόμενες υπηρεσίες, κρεβάτια, φάρμακα. Οι ασθενείς «πληρώνουν» στο τέλος, είτε από το υστέρημά τους, είτε με το «κόστος» της επιβάρυνσης της υγείας τους.
«Βλέπουμε συνέχεια ανθρώπους που πουλάνε ό,τι έχουν για να θεραπευτούν, αλλά και ορισμένους που απλά δεν κάνουν θεραπεία...», σημειώνουν εκπρόσωποι του Συλλόγου Εργαζομένων.
Ταυτόχρονα με τη μείωση των νοσοκομειακών κρεβατιών στα 710 - από 1.000 που προβλέπονταν στον προηγούμενο οργανισμό αλλά μόλις τα 785 λειτουργούσαν - ο αριθμός των νοσηλευθέντων ασθενών αυξάνει. Από 42.240 το 2011 σε 45.011 το 2012 και 23.551 το Α΄ εξάμηνο του 2013. Αυτό σημαίνει ότι οι παρεχόμενες υπηρεσίες υποβαθμίζονται, ο χρόνος νοσηλείας πρέπει εκ των πραγμάτων - και όχι αποκλειστικά με επιστημονικά κριτήρια - να μειωθεί. «Χαρακτηριστικά, αύριο το πρωί (σ.σ. Τετάρτη) εφημερεύουν κλινικές με μηδέν κενά κρεβάτια. Συχνά δίνουμε εξιτήριο σε ασθενείς για να αδειάσουν κρεβάτια και να έρθει ο επόμενος», λένε εκπρόσωποι του σωματείου. Επιπλέον, λόγω έλλειψης κρεβατιών οι προγραμματισμένες εισαγωγές και η έναρξη θεραπειών έχουν μεγάλες αναμονές.
Το τελευταίο ενδέχεται να έχει «θανατηφόρες» συνέπειες στους ασθενείς με ογκολογικά νοσήματα πνεύμονα, το 80% των οποίων πανελλαδικά διαγιγνώσκονται και θεραπεύονται στο «Σωτηρία», με περίπου 3.000 νέους ασθενείς και 10.000 συνεδρίες χημειοθεραπείας ετησίως για καρκίνο του πνεύμονα. Ωστόσο, στο νοσοκομείο δεν λειτουργεί Ακτινοθεραπευτικό Τμήμα και γενικότερα υπάρχει έλλειψη ακτινοθεραπευτικών τμημάτων στη χώρα. Επίσης, δεν υπάρχει μαγνητικός τομογράφος και οι ασθενείς του «Σωτηρία» παραπέμπονται αλλού για μαγνητικές.
Από τα 20 κρεβάτια των δύο Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, τα 14 δεν λειτουργούν λόγω έλλειψης προσωπικού.
Στο χώρο του «Σωτηρία» υπάρχουν πολλά κτίρια αναξιοποίητα που αν ανακαινιστούν, εξοπλιστούν και στελεχωθούν με μόνιμο προσωπικό μπορούν να αποτελέσουν χώρο φιλοξενίας για παραμονή ασθενών τελικού σταδίου (hospice).
Φέρνουν φάρμακα από το σπίτι!
Ασθενείς κι εργαζόμενοι του νοσοκομείου λένε πως ανά περιόδους λείπουν ακόμη και βασικά φάρμακα: «Εχει καθιερωθεί, τα χάπια που παίρναμε πριν τη νοσηλεία να τα αγοράζουμε μόνοι μας». «Τους λέμε να τα έχουν μαζί τους για την περίπτωση που θα λείψει από το νοσοκομείο».
Πράγματι, οι φαρμακευτικές δαπάνες του νοσοκομείου ανάμεσα στο 2008 και στο 2012 μειώθηκαν στο μισό, μετακυλίοντας το κόστος στις τσέπες των ασθενών: Από 29.993.573 ευρώ, σε 15.151.260 ευρώ. Το Α' εξάμηνο του 2013 δαπανήθηκαν 5.925.428 ευρώ για φάρμακα.
«Φέτος η δαπάνη για φάρμακα κατέβηκε στα 9 εκατ. ευρώ. Και με 13 εκατ. ευρώ που ήταν πέρυσι, τα μισά φάρμακα τα αγόραζαν οι ασθενείς», σημειώνουν εργαζόμενοι του νοσοκομείου.
Σαν προσωπικό ασφαλείας
Οπως καταγγέλλουν νοσηλευτές Πνευμονολογικής Κλινικής, «η έλλειψη προσωπικού είναι τέτοια ώστε λειτουργούμε σε μόνιμη βάση σχεδόν με προσωπικό ασφαλείας, δηλαδή με το ελάχιστο που απαιτείται σε περιπτώσεις όπως αργίες, απεργίες κ.λπ.». Αποτέλεσμα αυτού είναι τα δεκάδες οφειλόμενα ρεπό, οι συνεχόμενες βάρδιες, η υπερεντατικοποίηση.
Νοσηλευτές περιγράφουν τα απάνθρωπα ωράρια: «Τα προγράμματα "βγαίνουν" μόνο αν δουλεύουμε κάποιες μέρες ως εξής: Ερχόμαστε απόγευμα και σχολάμε στις 11 το βράδυ. Το επόμενο πρωί πιάνουμε δουλειά στις 7, σχολάμε στις 3 μ.μ. και ξαναρχόμαστε για δουλειά στις 11 το βράδυ μέχρι το πρωί!».
Σύμφωνα με το Σύλλογο Εργαζομένων το νοσηλευτικό προσωπικό ποτέ δεν επαρκούσε, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει μειωθεί κατά 30%. Ο προσανατολισμός υπουργείου και διοικήσεων είναι, αντί να προσληφθεί μόνιμο προσωπικό, να συνεχιστούν οι καταργήσεις τμημάτων και κλινικών, σε αντιπαράθεση με τις ανάγκες των ασθενών για ανάπτυξη των δημόσιων δομών.
Ορισμένα κρεβάτια των κλινικών που καταργήθηκαν «μοιράστηκαν» στην ευθύνη των υπόλοιπων κλινικών. «Η δική μας κλινική έχει χρεωθεί περίπου 12 κρεβάτια επιπλέον από τα 36. Οι γιατροί ανεβοκατεβαίνουν στους ορόφους και πηγαινοέρχονται στα διάφορα κτίρια για να παρακολουθούν όλους τους ασθενείς. Στη βάρδια είμαστε 2 νοσηλευτές για δεκάδες ασθενείς», λένε νοσηλευτές της 9ης Πνευμονολογικής Κλινικής.
«Οι συνθήκες μέρα με τη μέρα χειροτερεύουν με αντίκτυπο πρώτα και κύρια στους ασθενείς. Δεν προλαβαίνουμε. Ο,τι γίνεται είναι με την υπεράνθρωπη προσπάθεια του νοσηλευτικού, ιατρικού, βοηθητικού προσωπικού. Ομως, δεν είναι πάντα εφικτό να καλύπτουμε τα κενά. Πολλές φορές δεν έχουμε ούτε την υποδομή, ούτε τις προϋποθέσεις. Πάντα κάποιο υλικό λείπει, φέρνουν το ένα, λείπει το άλλο...», καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι.
Εκτεθειμένοι στην ακτινοβολία
Εκτός από το ακτινολογικό και τον αξονικό τομογράφο στο «Σωτηρία» υπάρχει τμήμα πυρηνικής ιατρικής εξοπλισμένο με γ - κάμερα για εξειδικευμένες εξετάσεις (π.χ. για σπινθηρογραφήματα οστών ή αερισμό - αιμάτωση πνευμόνων). Το λιγοστό παραϊατρικό προσωπικό δουλεύει υπερεντατικά με μεγάλους κινδύνους για την υγεία του.
Οι εργαζόμενοι που είναι εκτεθειμένοι στην ιοντίζουσα ακτινοβολία σημειώνουν: «Φοράμε δοσομετρητή ακτινοβολίας που ελέγχεται από τον "Δημόκριτο". Ομως, τα μέτρα προστασίας δεν πρέπει να εξαντλούνται εκεί». Θα έπρεπε τα ωράρια να είναι μειωμένα, το προσωπικό περισσότερο ώστε να μην είναι τόσο εντατική η δουλειά, να προβλέπονται επιπλέον άδειες (σ.σ. με νόμο του ΠΑΣΟΚ επί υπουργίας Α. Λοβέρδου καταργήθηκαν προστατευτικά μέτρα, όπως η ακτινολογική άδεια).
Τόσο οι εργαζόμενοι που εκτίθενται στην ακτινοβολία, όσο και όλοι οι εργαζόμενοι του νοσοκομείου, που εκτίθενται σε βιολογικούς, χημικούς και φυσικούς παράγοντες επαγγελματικού κινδύνου επιβάλλεται να παρακολουθούνται συστηματικά από γιατρό εργασίας - που δεν υπάρχει - και να κάνουν τις απαραίτητες προληπτικές εξετάσεις.
