Το αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα των νεογέννητων επιτρέπει την είσοδο των επωφελών για τον οργανισμό βακτηρίων
Φωτογραφία: ΑΡ
Όπως όλοι οι νέοι γονείς γνωρίζουν, τα βρέφη είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα σε βακτηριακές λοιμώξεις. Μια νέα μελέτη προτείνει ότι ο οργανισμός έχει εξ' επί τούτου διατηρήσει αυτή την ευαισθησία, καθώς έτσι επιτρέπει στα επωφελή μικρόβια να αποικήσουν το έντερο, το δέρμα, το στόμα και τα πνευμόνια του νεογέννητου μωρού. Ο χειρισμός αυτού του συστήματος από τους επιστήμονες θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανάπτυξη θεραπειών των μολύνσεων των νεογέννητων μωρών και ίσως ακόμα θα μπορούσε να βελτιώσει τον τρόπο εμβολιασμού των μωρών.
Μέσα στη μήτρα, το έμβρυο βρίσκεται σε αποστειρωμένο περιβάλλον. Αλλά από τη στιγμή κιόλας του τοκετού, το μωρό έρχεται σε επαφή με βακτήρια και μύκητες τα οποία ξεκινούν την αποίκηση στο νέο οργανισμό. Το πως καταφέρνει το ανοσοποιητικό σύστημα να ανέχεται αυτή την ξαφνική εισροή εισβολέων παραμένει μυστήριο.
Ο Sing Sing Way, παιδίατρος με ειδίκευση στις λοιμώδεις νόσους, στο Παιδικό νοσοκομείο του Τσιντσινάτι στο Οχάιο, και οι συνεργάτες του συνέκριναν κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος ποντικιών ηλικίας έξι ημερών με αυτά ενηλίκων ποντικιών. Στα νεογέννητα ποντίκια βρέθηκαν ερυθρά αιμοσφαίρια τα οποία εξέφραζαν μια πρωτεΐνη, την CD71, σε υψηλότερη αναλογία σε σχέση με τα ενήλικα ποντίκια. Οι ερευνητές βρήκαν ότι τα παραπάνω κύτταρα καταστέλλουν την ανοσοβιολογική αντίδραση του οργανισμού χάρη στην παραγωγή ενός ενζύμου που ονομάζεται αργινάση.
Ο Way και οι συνεργάτες του χορήγησαν στα νεογέννητα ποντίκια αντισώματα τα οποία κατέστρεψαν τα κύτταρα CD71+ και τα απομάκρυναν από το αίμα των ζώων. Όταν αυτά τα ποντίκια μολύνθηκαν από το βακτήριο Listeria monocytogenes, ένα βακτήριο το οποίο μπορεί να προκαλέσει διάφορες λοιμώξεις και σε νεογέννητα μωρά, το ανοσοποιητικό σύστημα των ζώων αμύνθηκε επιτυχώς της επίθεσης. Υπήρχε όμως μία συνέπεια: χωρίς τα κύτταρα CD71+, τα επωφελή εντερικά βακτήρια προκαλούν φλεγμονή στα κύτταρα του εντέρου των νεογέννητων ποντικιών.
Στρατηγική υποχώρηση
Ο Ofer Levy, παιδίατρος στο Παιδικό Νοσοκομείο της Βοστόνης στη Μασαχουσέτη, δήλωσε ότι η μετρίαση τέτοιων φλεγμονών πρέπει να είναι η αιτία που ο οργανισμός εξαρχής επιλέγει να καταστείλει την ανοσία. Εάν δεν υπήρχαν μηχανισμοί να μετριάσουν τη φλεγμονή, το νεογέννητο δεν θα επιβίωνε συμπληρώνει ο Levy. Ο Way και οι συνεργάτες του, οι οποίοι δημοσίευσαν τα αποτελέσματά τους στο Nature, βρήκαν ότι το αίμα από τον ανθρώπινο ομφάλιο λώρο περιείχε επίσης ένα μεγαλύτερο αριθμό κυττάρων CD71+ συγκριτικά με το αίμα ενός ενήλικου ατόμου.
Ο Levy τονίζει ότι οι παρατηρήσεις είναι πολύ σημαντικές, παρόλο που προειδοποιεί ότι πρέπει να συγκεντρωθούν περαιτέρω στοιχεία σε ανθρώπινους οργανισμούς προτού τα ευρήματα μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν στην ιατρική. Ακόμα επισημαίνει ότι το μικροβιακό οικοσύστημα του ανθρώπινου σώματος είναι στενά συνδεδεμένο με το ανοσοποιητικό σύστημα, έτσι θα είναι δύσκολο να διαφοροποιηθεί το ένα χωρίς να διαταραχθεί το άλλο.
Η ομάδα του Way προσπαθεί να βρει τρόπους να τροποποιήσουν ελαφρά αυτό το σύστημα προκειμένου να βελτιώσουν τη θεραπεία ασθενειών στα νεογέννητα. Για παράδειγμα, τα μωρά που γεννιούνται πρόωρα καμιά φορά εμφανίζουν μια πάθηση που ονομάζεται νεκρωτική εντεροκολίτιδα, κατά την οποία το έντερό τους νεκρώνεται. Ένας παράγοντας που συμβάλλει στην εμφάνιση της ασθένειας θα μπορούσε να είναι ότι τα νεογέννητα δεν διαθέτουν ακόμα τα αναγκαία επωφελή βακτήρια στο έντερό τους, τα οποία θα τους επέτρεπαν να πέψουν την τροφή τους. Ο Way υποθέτει ότι αυτά τα πρόωρα έμβρυα δεν έχουν ακόμα ενεργοποιήσει τα CD71+ κύτταρα και η κατά κάποιο τρόπο εισαγωγή αυτών των κυττάρων ή η χορήγηση φαρμάκου το οποίο θα τα ενεργοποιούσε θα μπορούσε να καταστείλει το ανοσοποιητικό σύστημα για τόσο, ώστε τα επωφελή βακτήρια να μπορέσουν να δημιουργήσουν αποικίες στο έντερο του νέου οργανισμού.
Ο Way προσθέτει ότι φυσιολογικά τα μωρά δεν εμβολιάζονται παρά μετά από αρκετούς μήνες αφότου γεννιούνται, καθώς το ανοσοβιολογικό τους σύστημα είναι πολύ ασθενές για να ανταπεξέλθει. Βρίσκοντας τον τρόπο οι επιστήμονες να ενδυναμώσουν το ανοσοποιητικό σύστημα των νεογέννητων μειώνοντας προσωρινά τον αριθμό των CD71+ κυττάρων, για παράδειγμα, θα επέτρεπε τον άμεσο εμβολιασμό τους.
Πηγή: Nature
