Ερευνα της λεγομένης ομάδας «Ερευνώντας την Ευρώπη» (Investigate Europe), που δημοσίευσαν χτες η «Εφημερίδα των Συντακτών» και άλλες ευρωπαϊκές εφημερίδες, σχετικά «με τον μύθο του γερμανικού θαύματος», είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα αποπροσανατολισμού των εργαζομένων, με αξιοποίηση και υπαρκτών στοιχείων. Οι ερευνητές και άλλοι τεχνοκράτες (οικονομολόγοι κ.λπ.) εξάγουν ως βασικό συμπέρασμα ότι η λεγόμενη «Ατζέντα 2010» που εφάρμοσε το 2003 ο σοσιαλδημοκράτης πρώην καγκελάριος Γκ. Σρέντερ και ειδικά η «μεταρρύθμιση» των εργασιακών σχέσεων, με τη θεσμοθέτηση της ελαστικής και επισφαλούς απασχόλησης του νόμου «Xάρτς 4» - όπως έγινε γνωστός - με τα mini-jobs, είναι λάθος να θεωρείται η αιτία της επιτυχίας της γερμανικής ανάκαμψης. Ετσι, λένε ότι πιο αποτελεσματικά λειτούργησε όχι η «εξωτερική ευελιξία» αλλά η «εσωτερική», δηλαδή η συνεννόηση εργοδοσίας και συνδικάτων εργαζομένων που «περιόρισε την απώλεια θέσεων εργασίας» και σε συνδυασμό με τον «εξαγωγικό χαρακτήρα της γερμανικής οικονομίας έφερε αποτελέσματα».
Οι ερευνητές και τεχνοκράτες επικρίνουν το μοντέλο της «ευελιξίας» που υιοθέτησαν οι νεοφιλελεύθεροι και έγινε μοντέλο για την ΕΕ (ξεκίνησε, λένε, από τον σοσιαλδημοκράτη Σρέντερ και προχώρησε από τους νεοφιλελεύθερους Μέρκελ και Σόιμπλε), ενώ προτείνουν να δοθεί βάρος στην «κοινωνική συνεννόηση», δηλαδή στην ταξική συνεργασία. Κατά τ' άλλα μιλάνε για την αύξηση της φτώχειας, με υπαρκτά στοιχεία που δεν αφορούν μόνο τους επισφαλείς υποαπασχολούμενους εργαζόμενους αλλά και τους πολλούς χαμηλόμισθους ή αυτούς που δουλεύουν σε πολλές κακοπληρωμένες δουλειές για να επιβιώσουν. Δηλαδή, αναφέρεται ότι «το 2016, 4,8 εκατομμύρια άνθρωποι στη Γερμανία ζούσαν αποκλειστικά από τα mini-jobs. Αλλο ένα 1,5 εκατομμύριο εργάζονται παρά τη θέλησή τους παρτ τάιμ. 1 εκατομμύριο συμβασιούχοι και περισσότεροι από 2 εκατομμύρια αυτοαπασχολούμενοι δουλεύουν λιγότερο απ' όσο θα ήθελαν», ενώ η περιθωριοποίηση αφορά και σημαντικό μέρος όσων εργάζονται με πλήρες ωράριο, που έχουν μικρότερες αποδοχές από ό,τι στους αντίστοιχους κλάδους πριν από 20 χρόνια.
Επί της ουσίας, αυτό που συνέβη στη Γερμανία και στην ΕΕ - και κρύβουν συνειδητά οι ερευνητές και η εφημερίδα - είναι ότι εφαρμόστηκαν μέτρα για την κερδοφορία του κεφαλαίου με αύξηση της βαθμού εκμετάλλευσης. Την κερδοφορία αυτή εξυπηρέτησαν και το τσάκισμα των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, και το μοίρασμα μιας θέσης εργασίας σε δύο ή και περισσότερους υποαπασχολούμενους, και ο εργοδοτικός κυβερνητικός συνδικαλισμός που προωθεί την ταξική συνεργασία και συναίνεση. Ολα αυτά δεν μπορεί να τα βλέπουμε αποσπασματικά, γιατί αποτελούν ενιαίο πακέτο και εντάσσονται στην ίδια ταξική στρατηγική υπέρ του κεφαλαίου. Οποιος τα εμφανίζει αποκομμένα - όπως κάνει η έρευνα - έχει άλλες σκοπιμότητες. Οπως το να αποδίδει την κρίση του καπιταλιστικού συστήματος στην «κακή διαχείριση» ή στην επιλογή του «μείγματος», στα χρηματιστήρια, στις «φούσκες» κ.α. Για να κρυφτεί το κύριο, ότι είναι περιοδική κρίση, υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου και παραγωγής, απότοκο της άναρχης καπιταλιστικής ανάπτυξης, την οποία πάντα πληρώνουν οι εργαζόμενοι και πάντα η όποια επανάκαμψη των κεφαλαιοκρατών βρίσκει τους εργάτες με κουτσουρεμένα δικαιώματα, βήματα πίσω από προηγούμενες κατακτήσεις, πολύ μακριά από τις ανάγκες τους και τις τεράστιες δυνατότητες της εποχής. Από εκεί προκύπτει και η ανάγκη η εργατική τάξη συνολικά, με δυνάμωμα της ταξικής πάλης, να διεκδικήσει όλο τον πλούτο που αυτή παράγει και να ανατρέψει την εξουσία των αστών, που της τον στερεί. Με την οικοδόμηση της δικής της εξουσίας, που θα θέτει την οικονομία και την παραγωγή στην υπηρεσία των σύγχρονων και διευρυμένων λαϊκών αναγκών.
Δ. Κ
