Ενώ φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη μεγάλη Οχτωβριανή Επανάσταση, οι ελληνικές διπλωματικές αρχές στη Μόσχα έστειλαν στις 17/1 στα κεντρικά στην Αθήνα αναφορά με θέμα την «Κατάσταση οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας Ρώσων πολιτών κατά τη διάρκεια της κρίσης».
Αναπαράγονται εκεί στοιχεία μελέτης που έκανε η Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών του Εθνικού Ερευνητικού Πανεπιστημίου (με έδρα τη Μόσχα, θεωρείται από τα κορυφαία πανεπιστήμια της Ρωσικής Ομοσπονδίας), όπως:
Η πτωτική πορεία των εισοδημάτων των Ρώσων πολιτών που ξεκίνησε Νοέμβρη του 2014 συνεχίζεται «και η μετάβαση σε τροχιά ανάπτυξης δεν είναι άμεσα ορατή». Πέρα από τις μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις, στη διάρκεια 25 μηνών οικονομικής ύφεσης (Νοέμβρης 2014 - Νοέμβρης 2016), όπου «η συνολική πτώση των πραγματικών εισοδημάτων ανέρχεται σε 12,7%», ταυτόχρονα η αύξηση των τιμών καταναλωτή ανήλθε σε 23,5%, με την αύξηση των τιμών των τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων των αλκοολούχων ποτών, να φθάνει το 25%, των προϊόντων εκτός τροφίμων το 24,3%, και των υπηρεσιών το 19,2%. Σαν συνέπεια, η μείωση του συνολικού κύκλου εργασιών του λιανικού εμπορίου για τους 25 αυτούς μήνες έφθασε το 15,4%. Για τα προϊόντα διατροφής, η μείωση ανήλθε σε 15,4%, ενώ για τα προϊόντα εκτός τροφίμων σε 16,0%. Κατά μέσο όρο, το 2016, το 40% των νοικοκυριών «με δυσκολία» αγόρασε τρόφιμα και ρούχα. Και ανά ορισμένες κατηγορίες, το 2016, το 54% των συνταξιούχων, το 46% των ατόμων χωρίς τριτοβάθμια εκπαίδευση, και το 45% των κατοίκων της υπαίθρου «αντιμετώπισαν δυσκολία» στην αγορά τροφίμων και ειδών ένδυσης.
***
Οι Ελληνες διπλωμάτες σημειώνουν επίσης ότι σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία, Rosstat, από το 2013 έως το 2015 οι Ρώσοι κατανάλωσαν κατά κεφαλήν ετησίως 2 κιλά λιγότερο κρέας, 5 κιλά λιγότερο ψάρια, 9 κιλά λιγότερο γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα, και 1 κιλό λιγότερη ζάχαρη. Ταυτόχρονα, άρχισαν να καταναλώνουν περισσότερες πατάτες και λαχανικά. Θυμίζουμε εδώ ότι σε προηγούμενη αναφορά της πρεσβείας στη Μόσχα, Ιούλη του 2016, σε παράγραφο, με τίτλο «Αλλαγή στις διατροφικές προτιμήσεις των Ρώσων καταναλωτών εν μέσω κρίσης», τονιζόταν:
«Σύμφωνα με στοιχεία έκθεσης (...) οι Ρώσοι έχουν καταφύγει στην αγορά φθηνότερων και χαμηλότερης ποιότητας τροφίμων, καθώς η οικονομική κρίση τους αναγκάζει να αλλάξουν τις διατροφικές τους συνήθειες. Αν και η ποσότητα των θερμίδων που καταναλώνονται από τον μέσο όρο των Ρώσων καταναλωτών παραμένει η ίδια, οι καταναλωτές εμφανίζονται να αντικαθιστούν τα λαχανικά, τα φρούτα και τα ψάρια με το ψωμί, τις πατάτες και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Με τους πραγματικούς μισθούς να έχουν μειωθεί κατά 9,5% το περασμένο έτος, η συνολική κατανάλωση προϊόντων διατροφής μειώθηκε κατά 4,2%. Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, η συνεχιζόμενη επιδείνωση του πραγματικού εισοδήματος των πολιτών θα τους αναγκάσει, ενδεχομένως, στο άμεσο μέλλον να στρέψουν τις προτιμήσεις τους περισσότερο προς τα δημητριακά, το αλεύρι, το βούτυρο, τα εποχιακά λαχανικά και τη ζάχαρη».
***
Επιπλέον, από την τωρινή έρευνα του ρωσικού πανεπιστημίου προέκυψε ότι καθ' όλη τη διάρκεια του 2016, σημαντικό ποσοστό πολιτών «αντιμετώπισε δυσκολίες» κατά την πληρωμή των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας και την αγορά φαρμάκων. Μέχρι το Νοέμβρη, το ποσοστό των πολιτών που αδυνατούσαν να πληρώσουν για στέγαση και υπηρεσίες κοινής ωφέλειας έφτασε το 27%, ενώ αυτοί που δεν ήταν σε θέση να αγοράσουν φάρμακα, το 17%.
Η μελέτη του πανεπιστημίου εστίασε και στην αποταμιευτική και δανειοληπτική συμπεριφορά του ρωσικού πληθυσμού κατά τη διάρκεια της ύφεσης. Προκύπτει ότι «τόσο το φθινόπωρο του 2016 όσο και τα προηγούμενα δύο έτη, περισσότερο από το 50% των πολιτών δεν είχαν αποταμιεύσεις. Από αυτούς που διέθεταν αποταμιεύσεις, το μεγαλύτερο ποσοστό αποταμιεύει σημαντικά λιγότερο σε σχέση με το φθινόπωρο του 2014 ή έχει ήδη αρχίσει να δαπανά τα αποταμιευμένα κεφάλαιά του. Ωστόσο, για την πλειοψηφία των Ρώσων οι αποταμιεύσεις δεν αποτελούν εγγύηση για την οικονομική ασφάλειά τους. Λιγότερο από το 1/3 των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι σε περίπτωση απώλειας του εισοδήματός τους, οι αποταμιεύσεις τους θα τους φθάσουν για λίγους μόνο μήνες, 1 στους 4 πιστεύει ότι οι αποταμιεύσεις θα είναι αρκετές μόνο για 1 μήνα, ενώ 16% θεωρεί ότι δεν θα είναι αρκετές ούτε για μία ημέρα». Τέλος, ανάμεσα σε αυτούς που έχουν δάνεια και χρέη, το 28% καθυστερεί την καταβολή των δόσεων κατά τα τελευταία 2 χρόνια, ποσοστό που κρίνεται «αρκετά ανησυχητικό» για τους λεγόμενους θεσμικούς δανειστές.
***
Ολα αυτά ενώ προηγούμενα, επί ΕΣΣΔ, επί δεκαετίες ολόκληρες, ήταν δεδομένα και αδιαμφισβήτητα: Η κάλυψη βασικών αναγκών του λαού, η σωστή διατροφή και όχι μόνο. Η παιδεία, η μόρφωση για όλους, ο πολιτισμός, η ψυχαγωγία, τα τεχνολογικά άλματα και οι επιστημονικές κατακτήσεις, ο μαζικός λαϊκός αθλητισμός, η δουλειά, η καλλιέργεια των καλύτερων ποιοτήτων που μπορούσε να έχει ένας άνθρωπος.
Ολα αυτά τότε. Εδώ όμως και 25 χρόνια, ό,τι ήταν λαϊκή περιουσία, κοινωνική ιδιοκτησία, ό,τι δημιούργησε ο σοβιετικός λαός στα χρόνια της σοσιαλιστικής οικοδόμησης πέρασαν στα χέρια κεφαλαιοκρατών, ενώ ό,τι φτιάχτηκε τα επόμενα χρόνια στηρίχτηκε στην εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης, στο ξεζούμισμα των μισθωτών, όπως δηλαδή σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο. Και ενώ η μεγάλη πλειοψηφία του ρώσικου λαού ζει στις συνθήκες που περιγράφουν τα παραπάνω στοιχεία, μια μειοψηφία καπιταλιστών αγοράζει βίλες στο Μονακό, ποδοσφαιρικές ομάδες στην Αγγλία, νησιά στην Ελλάδα κ.ο.κ.
Στοιχεία, που βγάζουν μάτι, εικόνες που ούτε οι ίδιοι οι αστοί μπορούν προσπεράσουν, και αποδεικνύουν στην πράξη - και πέρα από τη συκοφάντηση και τη βρώμικη λαθολογία - γιατί ο σοσιαλισμός είναι πιο επίκαιρος και αναγκαίος από ποτέ.
