Από ατεχνως
Γράφει ο Νίκος Μόττας //
Το έγκλημα που συντελείται το τελευταίο διάστημα στον «πνεύμονα της Γης», στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου, έχει έναν βασικό ένοχο: Το καπιταλιστικό σύστημα.
Η καταστροφή του περιβάλλοντος είναι διαλεκτικά συνδεδεμένη με τις κοινωνικοοικονομικές και ιστορικές εξελίξεις. Βάση αυτής της καταστροφής αποτελεί η εξουσία των μονοπωλίων, το κυνήγι του καπιταλιστικού κέρδους. Η συνεχώς επιδεινούμενη οικολογική κρίση, που εκφράζεται μέσω της έξαρσης ποικίλλων περιβαλλοντικών προβλημάτων απ’ άκρη σ’ άκρη του πλανήτη, είναι αποτέλεσμα συνειδητών επιλογών και δράσης του μεγάλου κεφαλαίου και των κυβερνήσεων που το υπηρετούν.
Πρόκειται για το κεφάλαιο, του οποίου την αδίστακτη φύση είχε περιγράψει ο Μαρξ πριν από 150 χρόνια, όταν έγραφε: «Το κεφάλαιο το τρομάζει η έλλειψη κέρδους ή το πολύ μικρό κέρδος (…). Οταν το κεφάλαιο έχει το ανάλογο κέρδος, γίνεται τολμηρό. Με δέκα τα εκατό (10%) κέρδος αισθάνεται τον εαυτό του σίγουρο και μπορεί να το χρησιμοποιήσει κανείς παντού, με 20% γίνεται ζωηρό, με 50% γίνεται θετικά παράτολμο, με 100% τσαλαπατάει όλους τους ανθρώπινους νόμους, με 300% δεν υπάρχει έγκλημα που να μη ριψοκινδυνεύσει να το πράξει» (Κ.Μαρξ, «Το Κεφάλαιο», τόμος 1, σελ. 785, Σύγχρονη εποχή).
Και, πράγματι, σήμερα δεν υπάρχει έγκλημα που το κεφάλαιο να μην είναι διατεθειμένο να διαπράξει. Από την πυρηνική τραγωδία στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας πριν 8 χρόνια μέχρι την αποψίλωση του τροπικού δάσους του Αμαζονίου και από την αυξανόμενη ατμοσφαιρική ρύπανση μέχρι την δηλητηρίαση εκτεταμένων εκτάσεων (εδαφών και υδάτινων πόρων), είναι προφανής η επίδραση του κοινωνικοοικονομικού πλαισίου στο οποίο είναι εγκλωβισμένη η ανθρωπότητα.
Ο καπιταλισμός, το σάπιο εκμεταλλευτικό σύστημα που προάγει την «ατομική πρωτοβουλία» και την λογική της κερδοφορίας, δεν διστάζει μπροστά σε τίποτα. Η επιβίωση του συντελείται με τρόπο εγκληματικό σε βάρος των σημερινών και μελλοντικών γενεών.
Γι΄αυτόν το λόγο, είναι σημαντικό να κατανοηθεί το εξής: Η αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών ζητημάτων είναι βαθιά πολιτικό ζήτημα. Η επίλυση τους δε μπορεί να αντιμετωπιστεί έξω και πέρα από το πλαίσιο της ταξικής πάλης για την ανατροπή του εκμεταλλευτικού συστήματος. Μόνο η ρήξη με την καπιταλιστική βαρβαρότητα και η οικοδόμηση μιας άλλης κοινωνίας, χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, όπου ο λαός θα είναι πραγματικά αφέντης του πλούτου που παράγει, μπορεί να αποτελέσει διέξοδο απ’ την διαφαινόμενη καταστροφή.
