Τα μέτρα που ψηφίστηκαν τον Μάη, οδηγούν σε αύξηση των πληρωμών για τους ασθενείς και σε υποβάθμιση της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για όσους δεν έχουν να πληρώσουν
Τα μέτρα που παίρνει η κυβέρνηση το ένα μετά το άλλο και στον τομέα της Υγείας - τα οποία έρχονται να προστεθούν στα ήδη υπάρχοντα - ανοίγουν παραπέρα το δρόμο για τη στήριξη της ανταγωνιστικότητας και της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Επιδεινώνουν ακόμα περισσότερο τους όρους κάλυψης των υγειονομικών αναγκών των εργαζομένων και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων.
Το αντιλαϊκό και φιλομονοπωλιακό πρόσημο αυτών των μέτρων προοιωνίζεται την ακόμη μεγαλύτερη περικοπή των παροχών και την οικονομική επιβάρυνση των ασθενών στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Χαρακτηριστικά είναι τα όσα προβλέπει η συμφωνία κυβέρνησης - κουαρτέτου στα ζητήματα της Υγείας (4ο μνημόνιο), αθροιστικά σε όλα τα προηγούμενα, που έχουν καταστήσει ήδη τη λαϊκή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ένα πανάκριβο και για πολλούς απρόσιτο εμπόρευμα, τόσο στον ιδιωτικό επιχειρηματικό τομέα όσο και στον εμπορευματοποιημένο δημόσιο. Ας δούμε ορισμένα παραδείγματα:
1. Για το 2017 το «clawback» (αναγκαστική επιστροφή στον ΕΟΠΥΥ από τις φαρμακευτικές εταιρείες των ποσών που υπερβαίνουν την καθορισμένη φαρμακευτική δαπάνη) θα πρέπει να μειωθεί κατά 30% και 15% για το 2018. Να σημειώσουμε ότι το μέτρο αυτό είναι απαίτηση των φαρμακοβιομηχάνων - ντόπιων και ξένων - το οποίο υλοποιεί η κυβέρνηση. Για την υλοποίησή του εντάσσονται σε «κλειστούς προϋπολογισμούς» υγειονομικά είδη και παροχές Υγείας που μέχρι τώρα ήταν εκτός.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι επεκτείνονται σε ακόμα περισσότερους τομείς τα «πλαφόν» στις παροχές, πάνω από τα οποία οι ασθενείς θα εξαναγκάζονται να βάζουν το χέρι πιο βαθιά στην τσέπη. Με αυτόν τον τρόπο, η κυβέρνηση ικανοποιεί και την τήρηση των «δημοσιονομικών στόχων» και τα ιδιαίτερα συμφέροντα των φαρμακοβιομηχάνων σε βάρος του λαού.
2. Ο νέος νόμος προβλέπει επίσης την απελευθέρωση της τιμής των Μη Συνταγογραφούμενων Φαρμάκων (ΜΗΣΥΦΑ) στο όνομα της ανταγωνιστικότητας. Πρόκειται για εκατοντάδες φάρμακα ευρείας κατανάλωσης -που τα τελευταία χρόνια συνεχώς αυξάνονται σε αριθμό- και τα οποία πληρώνονται 100% από τους ασθενείς (890 εκατ. ευρώ το 2014).
Με αυτόν τον τρόπο, κράτος, ασφαλιστικά ταμεία και ΕΟΠΥΥ περικόπτουν τις δαπάνες για τη φαρμακευτική περίθαλψη των ασθενών και ταυτόχρονα ωφελούνται οι επιχειρήσεις Φαρμάκου, που εξασφαλίζουν τις τιμές που θέλουν και ρευστότητα στα ταμεία τους, αφού οι ασθενείς τα πληρώνουν άμεσα.
Το γεγονός ότι πιθανόν θα υπάρχουν «ενδεικτικές τιμές» στις συσκευασίες, δεν αλλάζει τίποτα για τους ασθενείς, που θα συνεχίσουν να πληρώνουν -και με αυτόν τον τρόπο- το Φάρμακο εμπόρευμα. Πρόκειται για μέτρο που κινείται στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση από τις λαϊκές ανάγκες. Δηλαδή όλα τα φάρμακα να αποζημιώνονται 100% από το κράτος και να συνταγογραφούνται από τους γιατρούς αποκλειστικά με επιστημονικά κριτήρια.
3. Στον ίδιο νόμο προβλέπεται -όπως και πριν- η λεγόμενη «ασφαλιστική τιμή» των φαρμάκων, με την οποία υπολογίζεται η συμμετοχή του ασφαλιστικού ταμείου στην αποζημίωση των φαρμάκων και η οποία (ασφαλιστική τιμή) κατά κανόνα είναι μικρότερη της λιανικής τιμής.
Ετσι, πέρα από τη συμμετοχής τους, οι ασθενείς θα επιβαρύνονται και με επιπλέον δαπάνη, πληρώνοντας το 50% της διαφοράς της λιανικής τιμής από την ασφαλιστική τιμή για τα πρωτότυπα φάρμακα, που δεν έχουν ή δεν κυκλοφορούν αντίστοιχα γενόσημα. Επίσης, θα πληρώνουν το 100% της διαφοράς για φάρμακα που έχουν αντίγραφα φάρμακα.
Με αυτό το «κόλπο», όπως επίσης και με την αύξηση του ποσοστού που πληρώνουν οι ασθενείς σε πολλά φάρμακα (π.χ. από 0% σε 10% και 25%), ενώ μειώθηκαν οι τιμές των φαρμάκων, η μεσοσταθμική συμμετοχή των ασθενών εκτοξεύθηκε από το 9% το 2009, στο 35% περίπου το 2016.
4. Με τους όρους ένταξης των καινοτόμων φαρμάκων στη «θετική λίστα» (φάρμακα που συνταγογραφούνται και αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ), με δεδομένο τον κλειστό προϋπολογισμό, θα προκύψουν νέες περικοπές, επειδή τα φάρμακα αυτά είναι ακριβά. Ενώ είναι χρήσιμα φάρμακα, είτε δεν θα εντάσσονται στο θετικό κατάλογο, είτε θα φεύγουν από τον κατάλογο ίσης αξίας φάρμακα, προκειμένου να τηρούνται οι δημοσιονομικοί στόχοι. Και στις δύο περιπτώσεις θα είναι σε βάρος των ασθενών.
5. Παράλληλα μπαίνουν «φίλτρα» και στα όρια συνταγογράφησης των γιατρών, τα οποία θα μεταβάλλονται ανάλογα με την εξέλιξη της φαρμακευτικής δαπάνης, της μεταβολής των τιμών των φαρμάκων κ.λπ. Στη βάση αυτών των στόχων και προκειμένου να επιτευχθούν, προβλέπεται ένα σύστημα ποινών στους γιατρούς. Είναι φανερό ότι, κάτω από την απειλή των πειθαρχικών διώξεων, οι γιατροί θα εξαναγκαστούν να συνταγογραφούν με τα ανάλογα κριτήρια.
6. Ενισχύεται παράλληλα ο μηχανισμός αξιολόγησης των υπαρχόντων φαρμάκων και της ένταξης νέων στη θετική λίστα, όπου τα κριτήρια του «κόστους - οφέλους» και του δημοσιονομικού κόστους έχουν τον καθοριστικό λόγο. Δηλαδή, το οικονομικό στοιχείο, από την πλευρά των συμφερόντων του κεφαλαίου και του κράτους του, υπερισχύει των επιστημονικών κριτηρίων. Αυτό το στοιχείο αποδεικνύει και την όλο και μεγαλύτερη απόκλιση ανάμεσα στις σημερινές δυνατότητες που παρέχουν οι επιστημονικές κατακτήσεις και στην αξιοποίησή τους για τη κάλυψη των λαϊκών αναγκών.
***
Οσο η Υγεία παραμένει εμπόρευμα και το κριτήριο της ανάπτυξης είναι το κέρδος, τίποτα καλό δεν μπορούν να περιμένουν οι εργαζόμενοι και τα φτωχά λαϊκά στρώματα. Ιδιαίτερα για τα ζητήματα που αφορούν την ίδια του τη ζωή, χρειάζεται να ενισχυθεί η λαϊκή πάλη για να αυξηθεί η κρατική χρηματοδότηση, να παρέχονται τα φάρμακα δωρεάν σε όλους χωρίς πλαφόν και περικοπές. Να δημιουργήσουν τους απαραίτητους κοινωνικούς και οικονομικούς όρους, προκειμένου να τεθούν στην υπηρεσία των αναγκών τους όλα τα επιτεύγματα της επιστήμης και τεχνολογίας.
