Τρίτη 6 Μαρτίου 2018

Αλληλοδιαπλοκή και σύγκρουση συμφερόντων


Στον αστικό Τύπο αναπαράγονται διάφορα σενάρια για «χρονοδιαγράμματα λύσης του Κυπριακού» ή «πιο πιθανές εκδοχές για τους τρόπους που το φυσικό αέριο θα φτάνει στις αγορές των χωρών της ΕΕ». Σύμφωνα με τα σενάρια αυτά, που πρέπει να παίρνονται υπόψη στη σχετικότητά τους και τη δυναμική των σχεδιασμών της κάθε πλευράς, η Τουρκία εμφανίζεται να έχει καθορίσει ένα «σφιχτό χρονοδιάγραμμα» για να επιτευχθεί η «συνδιαχείριση» ενεργειακού πλούτου έως τον Οκτώβρη του 2018.
Αυτό φέρεται να σχετίζεται με το γεγονός ότι τότε έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί η γεώτρηση του αμερικανικού ενεργειακού κολοσσού «ExxonMobil», στο «Οικόπεδο 10» της κυπριακής ΑΟΖ (είναι αυτό που βρίσκεται στο νότιο δυτικό άκρο που συνορεύει με την αιγυπτιακή ΑΟΖ και στο οποίο υπάρχει κοινοπραξία με την καταριανή «Qatar Petroleum»). Το βέβαιο είναι ότι η τουρκική αστική τάξη δεν πρόκειται να υποχωρήσει στις διεκδικήσεις στην «ενεργειακή πίτα» για λογαριασμό των δικών της μονοπωλίων όπως η TPAO, ειδικά στη θαλάσσια περιοχή που είναι κοντά στην κατεχόμενη Αμμόχωστο όπου είναι το «οικόπεδο 3».
Το αν η Τουρκία θα επιδιώξει να παρεμποδίσει και την αμερικανική «ExxonMobil», όπως έκανε με το γεωτρύπανο της ιταλικής ΕΝΙ στο «οικόπεδο 3» της ΑΟΖ της Κύπρου, μένει να φανεί. Αν αυτό συμβεί θα συνιστά μια ακόμα σοβαρή ενέργεια που θα μπορούσε να επιδεινώσει τις ήδη τεταμένες διμερείς σχέσεις Τουρκίας - ΗΠΑ, λόγω των διαφορών που υπάρχουν για τη μοιρασιά στη Συρία, την «επόμενη μέρα» της ιμπεριαλιστικής επέμβασης στη χώρα, κάτι που εκφράζεται και μέσα από την αντιπαράθεση για την ενδεχόμενη δημιουργία κουρδικού κράτους στο «μαλακό υπογάστριο» της Τουρκίας, που θεωρεί ως τεράστιο κίνδυνο και για τη συνοχή της σημερινής επικράτειάς της, με δεδομένο το σημαντικό κουρδικό στοιχείο στο εσωτερικό της.
Το ενδεχόμενο μεγαλύτερης ρήξης των σχέσεων των δύο χωρών δεν είναι απλό ζήτημα συνολικά για τη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, και είναι κάτι που οι αστικές δυνάμεις θέλουν να αποφύγουν γιατί πρώτα από όλα θα δώσει πλεονεκτήματα στον βασικό ανταγωνιστή, τη Ρωσία, η οποία έχει ενισχύσει σημαντικά τις θέσεις της στην περιοχή της Μέσης Ανατολής με την ενεργό συμμετοχή της στην επέμβαση στη Συρία. Επίσης, τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ ανησυχεί η στενότερη συνεργασία της Τουρκίας με τη Ρωσία, οικονομική - ενεργειακή με τον «Turkish Stream», αλλά και στρατιωτική με την προωθούμενη αγορά ρωσικών όπλων όπως το αντιπυραυλικό σύστημα «S400».
Ταυτόχρονο παζάρι
Οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και η ΕΕ κρατάνε χαμηλούς τόνους αναφορικά με την κλιμακούμενη προκλητικότητα της Τουρκίας στην Κύπρο και το Αιγαίο. Το ΝΑΤΟ θεωρεί ότι πρόκειται για έναν ενιαίο επιχειρησιακό χώρο όπου ουσιαστικά δεν υπάρχουν σύνορα. Σε ό,τι αφορά την ΕΕ, αυτή αρκείται σε «εκκλήσεις αυτοσυγκράτησης», ενώ έχει προγραμματιστεί για τις 26 Μάρτη στη Βάρνα συνάντηση της ηγεσίας της, του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ντ. Τουσκ και Ζ. Κλ. Γιούνκερ,αντίστοιχα, και του προεδρεύοντος αυτό το εξάμηνο Βούλγαρου Προέδρου, Μπ. Μπορίσοφ, με τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρ. Τ. Ερντογάν.
Ενδιαφέρον στο ενεργειακό «παζλ» της περιοχής έχει και η στάση της Γαλλίας που ο ενεργειακός της κολοσσός «Total» έχει πάρει επίσης δικαιώματα εκμετάλλευσης στο «οικόπεδο 6» της κυπριακής ΑΟΖ (εκεί βρίσκεται επίσης η ιταλική ΕΝΙ). Ο γαλλικός ιμπεριαλισμός, που έχει έντονη στρατιωτική παρουσία στην περιοχή και λόγω Συρίας, φέρεται να έχει ζητήσει μονιμότερες στρατιωτικές διευκολύνσεις στην Κύπρο. Βεβαίως, η «Total» έχει «δουλειές» και με την Τουρκία και αυτό οδηγεί σε μεγαλύτερο «ζύγισμα» των κινήσεων.
Στο παιχνίδι, επίσης, είναι και ρωσικά και ισραηλινά μονοπώλια που φαίνεται να επιλέγουν την «αιγυπτιακή οδό» και για την Ενέργεια της Κύπρου, με την έννοια ότι προκρίνεται η μεταφορά προς εξαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις εγκαταστάσεις της Αιγύπτου και μάλλον αφήνεται στην άκρη η επιλογή του αγωγού «East Med», ανάμεσα σε Κύπρο, Ισραήλ, Ελλάδα, Ιταλία. Οπως εκτιμάνε αναλυτές - που βεβαίως έχουν και τις σκοπιμότητές τους - η κίνηση της ιταλικής ΕΝΙ να μην επιλέξει την αντιπαράθεση με την Τουρκία στο «οικόπεδο 3», μπορεί να σχετίζεται με το γεγονός ότι έχει δικαιώματα εκμετάλλευσης και στο μεγάλο αιγυπτιακό κοίτασμα φυσικού αερίου «Zohr».
Ολες αυτές οι αναλύσεις αν κάτι επιβεβαιώνουν με σιγουριά είναι ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ των συμφερόντων των καπιταλιστών θα οξυνθεί, δημιουργώντας μεγαλύτερους κινδύνους για τους λαούς, όπως δείχνει και η συσσώρευση των στρατιωτικών δυνάμεων πολλών χωρών στην περιοχή. Γι' αυτό χρειάζεται επαγρύπνηση και ενίσχυση της κοινής πάλης των λαών ενάντια σε όλα τα ιμπεριαλιστικά σχέδια.