Πρόσφατα στο ΔΣ του ΠΑΓΝΗ συζητήθηκε η έγκριση του επιχειρησιακού σχεδίου του ΠΑΓΝΗ 2020-2023. Ενα σχέδιο προσαρμοσμένο στις διαχρονικές περικοπές των κρατικών δαπανών για την Υγεία, που εξυπηρετεί την προσπάθεια εξασφάλισης εσόδων για την κάλυψη των εξόδων λειτουργίας του νοσοκομείου από την πώληση υπηρεσιών στους ασθενείς - πελάτες. Προσαρμοσμένο στην ΑΕ Οργανισμός Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία, που ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή.
* * *
Πιο συγκεκριμένα:
Στο επιχειρησιακό σχέδιο δεν γίνεται αναφορά σε αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης του νοσοκομείου ούτε σε πλήρη στελέχωσή του με το αναγκαίο μόνιμο προσωπικό. Αντίθετα, γίνεται προσπάθεια για «μείωση λειτουργιών κόστους και εξοικονόμηση πόρων» και προβλέπεται «αύξηση προσωπικού μέσω εκτάκτων προσλήψεων», δηλαδή επέκταση των ελαστικών σχέσεων εργασίας. Η ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων και η επέκταση των κλινών της Παθολογικής και της ΜΕΘ θα γίνουν με παράλληλη συρρίκνωση άλλων τμημάτων (π.χ. της Νεφρολογικής, της Παιδοχειρουργικής, της Ψυχιατρικής).
Τα όποια αιτήματα των κλινικών και τμημάτων του νοσοκομείου θα κοινοποιούνται όχι στις αντίστοιχες υπηρεσίες αλλά στο γραφείο ευρωπαϊκών θεμάτων. Επεκτείνεται η επί πληρωμή άμεση ή έμμεση ολοήμερη λειτουργία του νοσοκομείου (π.χ. απογευματινή λειτουργία Ψηφιακού Μαστογράφου), με σκοπό την αύξηση των εσόδων του νοσοκομείου από τις άμεσες ή έμμεσες (μέσω των ασφαλιστικών ταμείων) πληρωμές των ασθενών. Οπως αναφέρεται στο επιχειρησιακό σχέδιο, τα έσοδα από ιδιώτες βαίνουν συνεχώς αυξανόμενα μετά το 2017, φτάνοντας τα 8,5 εκατ. ευρώ το 2020. Τα έσοδα από τις επισκέψεις στα απογευματινά ιατρεία μόνο για το 2019 ήταν 1.675.728 ευρώ, ενώ αντίστοιχα μειώνεται κάθε χρόνο η κρατική επιχορήγηση. Από το 2011 που ήταν 98.525.000 ευρώ, το 2020 φτάνει τα 24.360.000 ευρώ.
Διευρύνονται οι ΣΔΙΤ: Η επέκταση της ΜΕΘ και Ογκολογικής προβλέπεται να γίνουν με δωρεές και όχι με κρατική χρηματοδότηση. Το επιχειρησιακό σχέδιο αναφέρεται σε εκπόνηση μελετών για την οικονομική εκμετάλλευση χώρων και υπηρεσιών από ιδιωτικές εταιρείες «μέσω δυνατότητας σύμπραξης Ιδιωτικού - Δημόσιου Τομέα (ΣΔΙΤ) όπως π.χ. στη διαχείριση αποβλήτων και την πλύση ιματισμού κ.λπ.». Στο σχέδιο αναφέρεται ακόμη ότι αναμένεται αύξηση του «outsourcing» κατά 12,5%, δηλαδή επαναφορά των εργολάβων (π.χ. σε φύλαξη) Μάλιστα θεωρείται από τη διοίκηση αγκύλωση από το σωματείο ο αγώνας για την παρεμπόδιση ιδιωτών στα νοσοκομεία.
Επεκτείνεται συνολικά η επιχειρηματική λειτουργία του νοσοκομείου με την «εφαρμογή εργαλείων σύγχρονου management», τη βελτίωση του «εξωστρεφούς χαρακτήρα» του νοσοκομείου, τη «δημιουργία κέντρων κόστους σε συνεργασία με τις κλινικές όπου ο προϋπολογισμός κάθε κλινικής θα είναι συγκεκριμένος».
Θεωρεί άραγε απειλή η διοίκηση την αυξημένη χρήση υπηρεσιών του νοσοκομείου από τις λαϊκές οικογένειες εξαιτίας της ελλιπούς ιδιωτικής ασφάλισης/νοσηλείας. Μάλλον θα ήθελε να πληρώνουν ακόμα περισσότερο οι ασθενείς στους ιδιώτες επιχειρηματίες.
* * *
Στο επιχειρησιακό σχέδιο γίνεται επίσης αναφορά σε «αυξημένη συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης για αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων» (ΕΣΠΑ) με επιχορήγηση 895.000 ευρώ από το πρόγραμμα της ΠΔΕ για προσλήψεις 80 επικουρικών εργαζομένων για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Μεταβιβάζεται δηλαδή άλλο ένα μέρος της ευθύνης του κράτους για χρηματοδότηση των νοσοκομείων και προσλήψεις προσωπικού στην Τοπική Διοίκηση.
Επιπλέον, ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην αξιολόγηση του νοσοκομείου και τμημάτων του. Ως δείκτες αξιολόγησης θα χρησιμοποιούνται η ικανοποίηση των ασθενών, η μέση διάρκεια νοσηλείας, η μέση κάλυψη κλινών, ο χρόνος αναμονής στα ΤΕΠ και στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία (ΤΕΙ) κ.λπ. Θα θεωρείται δηλαδή μη αποδοτικό ένα τμήμα, όλο το νοσοκομείο ή το προσωπικό του, αν οι ασθενείς δυσανασχετούν περιμένοντας ώρες μέχρι να εξεταστούν στα ΤΕΠ ή μήνες μέχρι να επισκεφτούν γιατρό στα ΤΕΙ ως αποτέλεσμα των τεράστιων ελλείψεων προσωπικού; Θα θεωρείται ότι δεν πληρούν τα κριτήρια κόστους - οφέλους κλινικές ή οι εργαζόμενοι σε αυτές, αν η διάρκεια και το κόστος νοσηλείας υπερβαίνουν τα DRGs λόγω απρόβλεπτων επιπλοκών;
Την «αξιολόγηση όλων των παροχών υπηρεσιών Υγείας της χώρας» εξυπηρετεί και η ίδρυση (με πρόσφατο νομοσχέδιο) Οργανισμού Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία, ώστε να υλοποιηθούν οι κατευθύνσεις της ΕΕ για σταδιακή απαλλαγή του κράτους από την ευθύνη για καθολική υγειονομική περίθαλψη και να εναρμονιστούν οι δημόσιες μονάδες Υγείας με τους νόμους της αγοράς. Ο στόχος (σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο) είναι «ο προϋπολογισμός του 2020 να πραγματοποιηθεί μετά από αξιολόγηση», δηλαδή η «αποδοτικότητα των διαγνωστικών και θεραπευτικών διαδικασιών, καθώς και των υπόλοιπων παροχών» θα χρησιμοποιούνται ως κριτήριο για το ύψος των κονδυλίων που θα δίνονται σε κάθε τμήμα ή δομή Υγείας. Αυτό ενδεχομένως να οδηγήσει σε ενίσχυση μονάδων Υγείας ή τμημάτων τους που αποφέρουν περισσότερα έσοδα και σε υποβάθμιση άλλων που «κοστίζουν» περισσότερο. Ετσι, η αξιολόγηση είναι πιθανό να επιφέρει συγχωνεύσεις ή κλείσιμο μη αποδοτικών τμημάτων ή δομών και μειώσεις μισθών, κινητικότητα, ίσως και απολύσεις «μη αποδοτικών» εργαζομένων.
* * *
Συμπερασματικά, το επιχειρησιακό σχέδιο του ΠΑΓΝΗ εξειδικεύει την αντίστοιχη εθνική και ευρωπαϊκή στρατηγική για περιορισμό της κρατικής ευθύνης στην κάλυψη μόνο στοιχειωδών υπηρεσιών περίθαλψης, πέρα από τις οποίες η Υγεία αποτελεί ατομική υπόθεση του καθενός ανάλογα με την οικονομική του δυνατότητα. Η υλοποίηση αυτής της στρατηγικής για την Υγεία επιβάλλει περαιτέρω περικοπές στην κρατική χρηματοδότηση με παράλληλη επέκταση της επιχειρηματικής δράσης των νοσοκομείων και της λειτουργίας τους με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, που έχει αποτέλεσμα την αύξηση των πληρωμών των ασθενών και την υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής εντάσσονται και η διεύρυνση των ΣΔΙΤ, η μετακύλιση μέρους του κόστους για παροχές Υγείας στην Τοπική Διοίκηση, η εφαρμογή της αξιολόγησης εργαζομένων και υπηρεσιών.
Ο εκπρόσωπος των εργαζομένων στο ΔΣ του νοσοκομείου - εκλεγμένος με την «Αγωνιστική Συσπείρωση Υγειονομικών» - ήταν ο μόνος που ΚΑΤΑΨΗΦΙΣΕ το επιχειρησιακό σχέδιο της διοίκησης, εκφράζοντας την αντίθεσή του στην επέκταση της επιχειρηματικής δράσης των νοσοκομείων και των ΣΔΙΤ και τη διαφωνία του με τη γενικότερη εμβάθυνση της εμπορευματοποίησης της Υγείας που προωθείται.
Οι μαχόμενοι υγειονομικοί διεκδικούμε την αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης της Υγείας, ώστε να ενισχυθούν οι δημόσιες δομές με μόνιμο προσωπικό και σύγχρονο εξοπλισμό. Απαιτούμε την κατάργηση των πληρωμών των ασθενών για παροχές Υγείας και την κατάργηση των ελαστικών σχέσεων εργασίας. Υπερασπιζόμαστε τον αποκλειστικά δημόσιο δωρεάν χαρακτήρα του συστήματος Υγείας, ώστε να λειτουργεί με κριτήριο την πλήρη ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.
Δ. Βρύσαλης
Μέλος της ΕΠ Κρήτης του ΚΚΕ και πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων ΠΑΓΝΗ
