Συζήτηση με την Αθηνά Γραμματικοπούλου, πρόεδρο του Σωματείου Εργαζομένων στο Θεαγένειο Νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης
Για τα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει το Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, εξαιτίας της αντιλαϊκής πολιτικής και στον τομέα της Υγείας, τις συνέπειες που έχουν σε υγειονομικούς και ασθενείς, αλλά και για τη δράση που αναπτύσσει το Σωματείο Εργαζομένων, ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με την Αθηνά Γραμματικοπούλου, πρόεδρο του σωματείου.
***
-- Πώς σχολιάζετε τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού από τη ΔΕΘ, για προσλήψεις στα δημόσια νοσοκομεία 10.000 νοσηλευτών και γιατρών; Εκτιμάτε ότι μπορεί να ανατραπεί η σημερινή εικόνα στον κρατικό τομέα της Υγείας, όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση;
-- Ο κ. Τσίπρας είναι άξιος συνεχιστής των προηγούμενων πρωθυπουργών, οι οποίοι κάθε Σεπτέμβρη «γεμίζουν» στα λόγια τα νοσοκομεία με προσωπικό. Από τις εξαγγελίες της κυβέρνησης δεν πρέπει να παρασυρθεί κανένας υγειονομικός, κανένας άνθρωπος των λαϊκών στρωμάτων, που δίκαια αγανακτεί με το σημερινό χάλι στην Υγεία. Από τις 10.000 προσλήψεις που εξήγγειλε, οι μισές και παραπάνω δεν θα είναι μόνιμου προσωπικού, αλλά με προγράμματα «κοινωφελούς εργασίας», με επικουρικό προσωπικό και με συμβάσεις με ημερομηνία λήξης.
Την ίδια ώρα, στο ΕΣΥ λείπουν 30.000 νοσηλευτές και ο κος Τσίπρας λέει ότι θα προσλάβει 5.000 άτομα μέσω ΟΑΕΔ. Πρόκειται, δηλαδή, για σταγόνα στον ωκεανό των ελλείψεων, μιας και σε ένα χρόνο από τώρα τα κενά θα είναι ίδια ή και μεγαλύτερα. Να θυμίσουμε, επίσης, ότι ο προηγούμενος υπουργός Υγείας αυτής της ίδιας κυβέρνησης τα ίδια έλεγε πριν από ένα χρόνο και δεν προσελήφθη στα νοσοκομεία κανένας καινούργιος εργαζόμενος.
Το σκηνικό που στήνει και αυτή η κυβέρνηση στο κρατικό σύστημα της Υγείας είναι πιστή συνέχεια των προηγούμενων: Ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, εργαζόμενοι πολλών ταχυτήτων, ένταση της εμπορευματοποίησης και του ανταποδοτικού χαρακτήρα της περίθαλψης, σε βάρος των ασθενών, ασφαλισμένων και ανασφάλιστων, πετσοκομμένοι προϋπολογισμοί και λειτουργία των νοσοκομείων στη λογική κόστους - οφέλους.
Αυτή είναι η «συνεισφορά» του τομέα της Υγείας στο στόχο της ανάκαμψης της οικονομίας, επιβεβαιώνοντας ότι σ' αυτήν δεν χωράνε τα δικαιώματα των υγειονομικών και οι σύγχρονες ανάγκες του λαού.
-- Πώς εκφράζεται στο Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο η γενικότερη αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης στο χώρο της Υγείας;
-- Οι κενές θέσεις εργασίας στο νοσοκομείο είναι 351, με βάση τον ισχύοντα κανονισμό, ο οποίος υποτιμάει βέβαια τις πραγματικές ανάγκες. Στη Νοσηλευτική Υπηρεσία υπάρχουν 144 κενές θέσεις, από γιατρούς λείπουν 105, στη Διοικητική Υπηρεσία 28, στην Τεχνική 8 και πάει λέγοντας. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι οι αλλαγές που έγιναν τα τελευταία χρόνια στα οργανογράμματα των νοσοκομείων, επέφεραν δραματική μείωση έως εξαφάνιση των προβλεπόμενων διοικητικών θέσεων.
Ως αποτέλεσμα της έλλειψης προσωπικού, στο Τμήμα Υπερήχων τα ραντεβού κλείνονται μετά από δύο χρόνια (!) γιατί καλύπτεται από ένα μόνο γιατρό, συγχωνεύθηκε και ουσιαστικά καταργήθηκε η Γναθοχειρουργική Κλινική με την ΩΡΛ, γιατί δεν υπάρχει κανένας γιατρός. Επίσης, συγχωνεύθηκαν οι Χειρουργικές Κλινικές Β' και Γ' λόγω συνταξιοδότησης του διευθυντή, καταργήθηκαν 28 κρεβάτια με το τελευταίο οργανόγραμμα και καταργήθηκε το Ερευνητικό Τμήμα.
Σε ό,τι αφορά τις ελλείψεις στον εξοπλισμό, από τις πολλές που υπάρχουν, ξεχωρίζουν αυτές που σχετίζονται με το χαρακτήρα του νοσοκομείου ως αντικαρκινικού. Ενδεικτικά, δεν υπάρχει Κεντρική Μονάδα Διάλυσης Φαρμάκων - Κυτταροστατικών, που είναι απαραίτητη σε κάθε νοσοκομείο για την ορθολογική χρήση των χημειοθεραπειών, ώστε να μην πετιούνται φάρμακα, δεν υπάρχει μαγνητικός τομογράφος, είναι χαλασμένο το μηχάνημα της βραχυθεραπείας, που είναι απαραίτητο στη θεραπεία του καρκίνου της μήτρας.
Επίσης, η πηγή Κοβαλτίου στο Ακτινοθεραπευτικό είναι παροπλισμένη και περιμένουμε να αντικατασταθεί μέσω δωρεάς από ιδιώτη, ενώ και το πρόσφατα αποκτημένο Pet-scan λειτούργησε με δωρεές ραδιοφαρμάκου για τέσσερις μήνες και σταμάτησε δίχως να ξέρουμε πότε θα ξαναλειτουργήσει. Πρόκειται για ελλείψεις που δυσκολεύουν πραγματικά τη διαδικασία της διάγνωσης και της θεραπείας των ασθενών που απευθύνονται στο νοσοκομείο και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορούν να αποβούν ακόμα και μοιραίες για τον άρρωστο.
Σε ευθεία συνάρτηση με τις ελλείψεις και τα προβλήματα είναι και η κρατική χρηματοδότηση, που φθίνει διαρκώς τα τελευταία χρόνια. Ενδεικτικά, ο προϋπολογισμός του «Θεαγένειου» για το 2009 ήταν 78 εκατ. ευρώ, το 2014 ήταν 68 εκατ. ευρώ και το 2016 είναι 41 εκατ. ευρώ! Αντίστοιχα, ο προϋπολογισμός του φαρμακείου μειώνεται κατά τέσσερα εκατομμύρια ανά έτος. Ετσι, το 2013 ήταν 24 εκατ. ευρώ, το 2014 ήταν 20 εκατ. ευρώ και το 2015 ήταν 16 εκατ. ευρώ.
Αυτή η υποχρηματοδότηση προκαλεί απίστευτη ταλαιπωρία για τους καρκινοπαθείς και τις οικογένειές τους, επειδή το φαρμακείο του νοσοκομείου δεν μπορεί να προμηθευτεί όλα τα φάρμακα (Prolia, x-geva κ.λπ.), με αποτέλεσμα οι καρκινοπαθείς να τα προμηθεύονται από εξωτερικά φαρμακεία και να τα κουβαλούν μαζί τους με την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο.
Αποτέλεσμα της υποχρηματοδότησης είναι και η μεγάλη έλλειψη προσωπικού που αναφέραμε προηγουμένως και η οποία μεταφράζεται σε συρρίκνωση των υπηρεσιών και καθυστέρηση των ραντεβού, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την έγκαιρη διάγνωση και τη θεραπεία των καρκινοπαθών. Για παράδειγμα, από το Τμήμα Πρόληψης έχει κλείσει το Γαστρεντερολογικό Ιατρείο και το Τμήμα Μαστού λειτουργεί τρεις μέρες τη βδομάδα, αντί για πέντε. Ακόμα, το 2012 στο Γυναικολογικό Τμήμα πάρθηκαν 6.058 Τεστ Παπ, ενώ το 2015 μειώθηκαν στα 4.193. Το 2012 πραγματοποιήθηκαν 7.802 μαστογραφίες στο Τμήμα Πρόληψης, σε αντιδιαστολή με το 2015, που έγιναν 5.972. Είναι χαρακτηριστικό, επίσης, το γεγονός ότι σχεδόν όλες οι κλινικές λειτουργούν με επικουρικούς γιατρούς.
-- Οι συνθήκες που διαμορφώνονται στη λειτουργία του νοσοκομείου τι επιπτώσεις έχουν για τους εργαζόμενους και τους ασθενείς;
-- Το «Θεαγένειο» είναι ένα ειδικό νοσοκομείο, με δύναμη 330 κρεβατιών και εξυπηρετεί όλη τη Βόρεια Ελλάδα, τη Θεσσαλία και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου. Ο όγκος της δουλειάς είναι πολύ μεγάλος, λόγω της ιδιαιτερότητας και της πολυπλοκότητας της αντιμετώπισης των ογκολογικών ασθενών.
Το νοσοκομείο αναπτύχθηκε σταδιακά σε κάθετη ανάπτυξη δέκα ορόφων, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν καθόλου ελεύθεροι χώροι. Οταν βγαίνει εκτός λειτουργίας το δεύτερο ασανσέρ, δημιουργείται πρόβλημα ακόμα και στην πρόσβαση. Με πρόχειρες λύσεις έχουν μονιμοποιηθεί κακές πρακτικές, μπαλκόνια και αποθήκες έχουν μετατραπεί σε γραφεία και διάδρομοι έχουν μετατραπεί σε αποθηκευτικούς χώρους.
Ελλείψει πρωτοβάθμιας φροντίδας, οι άρρωστοι για απλές συνταγογραφήσεις αναγκάζονται να έρχονται στο «Θεαγένειο». Καθημερινά περνούν από τα Τακτικά Εξωτερικά Ιατρεία και εξετάζονται γύρω στα 450 άτομα. Στο Τμήμα Ημερήσιας Νοσηλείας, με δύναμη 40 κρεβατιών, περνούν 160 άρρωστοι ημερησίως για να κάνουν χημειοθεραπεία κατά το πρωινό ωράριο, ενώ οι χημειοθεραπείες του συγκεκριμένου τμήματος ανέρχονται στις 26.896 ετησίως.
Ολο το 2015 εκτελέστηκαν 179.788 ραντεβού και πραγματοποιήθηκαν 19.272 εισαγωγές. Η εντατικοποίηση της εργασίας του προσωπικού είναι πάρα πολύ μεγάλη και η σχέση με τους αρρώστους μοναδική, με ιδιαίτερα σωματικό και ψυχικό κόστος. Η μακροχρόνια έλλειψη προσωπικού οδήγησε σε αλλότρια καθήκοντα για τους νοσηλευτές, καθώς τους εμπλέκει στη διάλυση των κυτταροστατικών - χημειοθεραπευτικών φαρμάκων, παρόλο που δεν περιλαμβάνεται στα επαγγελματικά τους καθήκοντα.
Επίσης, έχει καταργηθεί το Ερευνητικό Τμήμα του νοσοκομείου. Δεν νοείται ογκολογικό κέντρο χωρίς έρευνα. Ολη η έρευνα και οι νέοι βιοδείκτες στους οποίους στηρίζονται οι σύγχρονες θεραπείες, δε γίνονται στο νοσοκομείο μας, με αποτέλεσμα να στέλνονται τα δείγματα των ασθενών σε ιδιωτικά κέντρα, ενώ θα μπορούσαν με την υπάρχουσα υποδομή, ανθρώπινο δυναμικό και εξοπλισμό, να πραγματοποιούνται εντός του νοσοκομείου.
-- Το Σωματείο Εργαζομένων πώς στέκεται απέναντι σ' αυτήν την κατάσταση;
-- Για δεύτερη φορά, οι εργαζόμενοι ανέδειξαν τις ταξικές δυνάμεις στην πλειοψηφία του σωματείου, δείχνοντας εμπιστοσύνη στην προσπάθεια που κάνουμε να φέρουμε στο προσκήνιο τις πραγματικές αιτίες των προβλημάτων, να οργανώσουμε τον αγώνα για τη διεκδίκηση μέτρων ανακούφισης εργαζομένων και ασθενών, αντιπαλεύοντας την προσπάθεια της κυβέρνησης να μας συμφιλιώσει με τη λογική του μικρότερου κακού και των μειωμένων απαιτήσεων.
Σ' αυτή την κατεύθυνση, προβάλλουμε την ανάγκη της σύγκρουσης με την αντιλαϊκή πολιτική, της οργάνωσης μαζί με όλους τους εργαζόμενους και το λαό, για τη διεκδίκηση αποκλειστικά δημόσιας και δωρεάν Υγείας και Πρόνοιας, πλήρους και σταθερής εργασίας για όλους τους υγειονομικούς, ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης στο ύψος των σύγχρονων αναγκών.
Στην καθημερινή λειτουργία του σωματείου, επιδιώκουμε να έχουμε τακτική επαφή και επικοινωνία με το σύνολο του προσωπικού και ιδιαίτερα με τους νέους συναδέλφους, που συνθλίβονται από τις ελαστικές σχέσεις εργασίας. Γι' αυτό το σκοπό, αξιοποιούμε όλα τα μέσα, από συσκέψεις, εξορμήσεις και συζητήσεις μέχρι τακτικές μηνιαίες πρωινές συνελεύσεις, στις οποίες καλούμε να συμμετέχουν και οι άρρωστοι με τους συνοδούς τους, που στέκονται αλληλέγγυοι σε κάθε κινητοποίησή μας.
Η πείρα έχει δείξει ότι η αγανάκτηση δεν φτάνει για να αλλάξει η άθλια κατάσταση στην Υγεία και παντού. Αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι να γίνουν σοβαρά βήματα στην οργάνωση των εργαζομένων στους χώρους δουλειάς, στη συμμαχία τους με τα άλλα λαϊκά στρώματα, στην ανάπτυξη αγώνων που θα έχουν στην προμετωπίδα τις σύγχρονες ανάγκες του λαού. Στην ανάπτυξη του κινήματος με αυτά τα χαρακτηριστικά προσπαθούμε να συμβάλλουμε κι εμείς.
