Η ανακοίνωση από τον πρωθυπουργό, την περασμένη βδομάδα, ότι «σπάσαμε το φράγμα των 5.000.000 πλήρως εμβολιασμένων» συνέπεσε με το «κοκκίνισμα» από κρούσματα όλων σχεδόν των τουριστικών προορισμών - και όχι μόνο - αλλά και με την αύξηση εισαγωγών και των διασωληνώσεων στα νοσοκομεία. Μια ακόμα «σύμπτωση», δηλαδή, που επιβεβαίωσε αυτό που ξέρουμε από την αρχή: Οτι η αντιμετώπιση της πανδημίας απαιτεί συνδυασμένη αξιοποίηση όλων των μέσων και όλων των μέτρων.
Η κυβέρνηση και το κράτος με τη στάση τους μετατρέπουν ένα πολύ σημαντικό όπλο για την αντιμετώπιση της πανδημίας, όπως ο εμβολιασμός, σε άλλοθι για το γεγονός ότι δεν παίρνουν πουθενά και κανένα ουσιαστικό μέτρο προστασίας. Οι συστάσεις «αυτοπροστασίας» καταντούν μάλιστα κακόγουστο ανέκδοτο την ίδια στιγμή που το περίφημο εμβολιαστικό πρόγραμμα συνίσταται μόνο στην έκκληση «πάτε εμβολιαστείτε»!
Τείχος ανοσίας με τον ιό να σέρνεται;
Για να φτιαχτεί το περίφημο τείχος ανοσίας, δηλαδή για να φτάσει η ανοσία μέσω εμβολίων ή μέσω αντισωμάτων από τη νόσηση στο 80% του πληθυσμού, υπάρχει πολύς δρόμος ακόμα. Πέρα από τις ανεπάρκειες του εμβολιαστικού σχεδιασμού, τις ελλείψεις σε εμβολιαστικά κέντρα, τη μη ουσιαστική ενημέρωση του πληθυσμού, τα παζάρια ανάμεσα σε επιχειρηματικά συμφέροντα που οδηγούν σε ελλείψεις και καθυστερήσεις των εμβολίων πρέπει να συνυπολογιστούν και ορισμένα επιπλέον στοιχεία. Εχει ανοίξει ήδη η συζήτηση για την ανάγκη τρίτης δόσης σε μια σειρά από κατηγορίες πληθυσμού, ενώ πολλές έρευνες αναφέρονται σε πιθανή μείωση της αποτελεσματικότητας των εμβολίων με την πάροδο του χρόνου αλλά και λόγω των μεταλλάξεων. Μόλις την περασμένη Παρασκευή μάλιστα το CDC των ΗΠΑ ανέφερε ότι η μετάλλαξη «Δέλτα» μεταδίδεται όπως η ιλαρά και η ανεμοβλογιά, και ότι αυτό αφορά και τους εμβολιασμένους, γι' αυτό συνιστά τη χρήση μάσκας. Μέχρι τότε ο ιός θα σέρνεται και θα μεταδίδεται, θα αυξάνονται οι νοσήσεις. Γιατί μπορεί οι εμβολιασμένοι κατά πλειοψηφία να προστατεύονται από τη βαριά νόσο αλλά δεν σημαίνει ότι δεν νοσούν και δεν μεταδίδουν σε ένα σημαντικό ποσοστό, όπως δείχνει άλλωστε και το παράδειγμα του Ισραήλ, που μέχρι πριν από λίγες μέρες προβαλλόταν ως πρότυπο εμβολιαστικής κάλυψης. Ομως, για την κυβέρνηση και την εργοδοσία τα εμβόλια δεν αντιμετωπίζονται ως μέσο προστασίας, αλλά ως πρόσχημα για να ξεφορτωθούν και τα όποια πετσοκομμένα «υγειονομικά πρωτόκολλα». Το ζούμε αυτό (ξανά) με το άνοιγμα του Τουρισμού και την κατάσταση που επικρατεί σε τουριστικές περιοχές.
Είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα η άρνηση της διοίκησης μεγάλου νοσοκομείου να δώσει άδεια «ειδικού σκοπού» σε υγειονομικό, μητέρα παιδιού που νοσούσε με COVID, επειδή ήταν εμβολιασμένη. Και είναι απορίας άξιο το πώς αγνοείται από τη διοίκηση νοσοκομείου ότι η εργαζόμενη θα μπορούσε να μεταδώσει (έστω και ως ασυμπτωματική) τον ιό, και μάλιστα σε έναν πολύ ευαίσθητο χώρο δουλειάς. Και μάλιστα την ίδια στιγμή που μιλάνε για «υποχρεωτικότητα» του εμβολιασμού στους υγειονομικούς και για αναστολές και άδειες άνευ αποδοχών για όσους δεν έχουν εμβολιαστεί. Το παραπάνω δεν αποτελεί «ελληνική πατέντα». Θυμίζουμε ότι από την περασμένη βδομάδα μεγαλοεργοδότες σε σούπερ μάρκετ της Μ. Βρετανίας αξιώνουν την κατάργηση της καραντίνας για επαφές κρουσμάτων. Μάλιστα, η βρετανική κυβέρνηση εξαιρεί από το μέτρο της καραντίνας ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων αν είναι πλήρως εμβολιασμένοι.
Ετσι, εργοδότες σε μια σειρά από χώρους δουλειάς στην Ελλάδα ανακοινώνουν ότι από δω και πέρα οι εργαζόμενοι θα πληρώνουν από την τσέπη τους τα τεστ, απειλούν το προσωπικό ακόμα και με μηνύσεις για «διαφυγόντα κέρδη» σε περίπτωση που υπάρχουν κρούσματα σε χώρους δουλειάς, απολύουν και εκβιάζουν στο όνομα των εμβολιασμών. Και κάπως έτσι, η κυβερνητική σύσταση «εμβολιαστείτε» μεταφράζεται σε ένα οριζόντιο «μαχαίρι» κάθε μέτρου προστασίας αλλά και σε έναν ακόμα γύρο εργοδοτικής επίθεσης. Προϊδεάζουν έτσι για έναν Σεπτέμβρη, όπου τα μέτρα προστασίας θα είναι ανύπαρκτα, με την εργοδοσία να απαντά σε τέτοιες διεκδικήσεις: «Οσοι εμβολιαστήκατε, έρχεστε για δουλειά ακόμα και με πυρετό, όσοι δεν εμβολιαστήκατε κακό του κεφαλιού σας...».
Από την άλλη, η κυβέρνηση αντί να ενημερώσει ολοκληρωμένα, να δώσει απαντήσεις σε ερωτήματα που υπάρχουν, να πείσει για την ανάγκη εμβολιασμού όσους έχουν αμφιβολίες, να οργανώσει τη διαδικασία παρακολούθησης των εμβολιασμένων, ανοίγοντας τη συζήτηση περί «υποχρεωτικότητας» προχωρά σε μέτρα που ουσιαστικά υπονομεύουν τον εμβολιασμό.
Δεν είναι απλά κάποιες «αβλεψίες»
Γιατί συμβαίνουν τα παραπάνω; Είναι απλά κάποιες «αβλεψίες» της κυβέρνησης; Το αντίθετο: Η αιτία βρίσκεται στο ότι κριτήριο της κυβερνητικής διαχείρισης της πανδημίας, στην Ελλάδα και στα άλλα καπιταλιστικά κράτη, δεν είναι η υγεία του λαού αλλά πώς η διαχείριση της πανδημίας θα κοστίσει όσο το δυνατό λιγότερο οικονομικά και πολιτικά. Ετσι, βασικό κριτήριο είναι οι «αντοχές» ενός ρημαγμένου συστήματος Υγείας, χωρίς όμως να παίρνεται κανένα μέτρο ώστε αυτές οι αντοχές να μεγαλώσουν. Δεν γίνεται προσπάθεια να ενισχυθεί, να προσαρμοστεί το σύστημα Υγείας στις ανάγκες προστασίας της ζωής και της υγείας του λαού αλλά γίνεται ατομική ευθύνη του καθενός το να μη «φρακάρουν» τα νοσοκομεία. Πρόκειται για την πλήρη στρέβλωση. Ετσι, απορρίπτονται ως «ασύμφορα μέτρα» η ενίσχυση των νοσοκομείων και της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, η οργάνωση ενός πλατιού δικτύου ελέγχων στους χώρους δουλειάς αλλά και η ενίσχυση των μέσων μαζικής μεταφοράς, το άνοιγμα περισσότερων αιθουσών στα σχολεία κ.λπ.
Με την ίδια λογική, στο όνομα των περιορισμένων αντοχών του συστήματος Υγείας, και πάντα με τη συνταγή της (τζάμπα) «ατομικής ευθύνης», επιβλήθηκαν τα lockdown μεγάλης διάρκειας, η αποτελεσματικότητα των οποίων είναι αμφισβητήσιμη, παρουσιάστηκαν ως «πανάκεια» πότε η μάσκα και πότε η αυτοδιάγνωση, ανοιγόκλειναν τα σχολεία, μπήκε λουκέτο στα πανεπιστήμια κ.ο.κ.
Ετσι και σήμερα, με το ίδιο κριτήριο, η κυβέρνηση ποντάρει τα πάντα στον εμβολιασμό ως «ατομική ευθύνη» - γι' αυτό την ίδια στιγμή τον υπονομεύει και δεν τον οργανώνει - και αφήνει όλα τα άλλα στην τύχη τους. Και στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο η διαχείριση της πανδημίας είναι μπλεγμένη στα αδιέξοδα και τις αντιφάσεις ενός κοινωνικοοικονομικού συστήματος που θέλει την Υγεία, τα φάρμακα, τα εμβόλια εμπόρευμα, τη δημόσια Υγεία τη βλέπει ως κόστος, που στη ζυγαριά βαραίνει περισσότερο το καπιταλιστικό κέρδος από τη ζωή και την υγεία του λαού.
Κανένα μέτρο δεν αρκεί από μόνο του
Καθημερινά αποδεικνύεται ότι η πανδημία για να αντιμετωπιστεί απαιτεί συνδυασμό μέτρων, κανένα μέτρο από μόνο του δεν φτάνει. Μαζί με τους εμβολιασμούς, χρειάζονται και τα μέτρα αποσυμφόρησης στους χώρους δουλειάς και τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Επίσης, η αποτελεσματική και σε βάθος ιχνηλάτηση, οι έλεγχοι στις πύλες εισόδου του τουρισμού και προφανώς η ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
Και βέβαια, όσο επιτυχημένη κι αν είναι η εμβολιαστική εκστρατεία, αυτό δεν αναιρεί την ανάγκη συστηματικής παρακολούθησης όσων αναρρώνουν, κάτι που παραμένει στα αζήτητα. Δεν παίρνονται μέτρα αποκατάστασης, κανένας από τους ασθενείς δεν γνωρίζει αν η περιπέτεια που πέρασε τέλειωσε όταν έπαψε το τεστ να βγαίνει θετικό.
Την ίδια στιγμή, με επίκληση των εμβολιασμών, το σύστημα Υγείας παραμένει αθωράκιστο. Ακόμα κι αν επιτευχθεί το 80% των εμβολιασμών, παραμένει το ερώτημα: Τι ακριβώς θα γίνει διαφορετικά σε μια επόμενη πανδημία ή σε μια μετάλλαξη που δεν θα αντιμετωπίζεται επαρκώς από τα εμβόλια; Πάλι το σύστημα Υγείας δεν θα μπορεί να αντεπεξέλθει στην πίεση, πάλι θα μετατρέπονται τα νοσοκομεία σε μιας νόσου, με τα γνωστά αποτελέσματα.
Οσο λοιπόν αναγκαίος είναι ο γενικός εμβολιασμός του πληθυσμού, άλλο τόσο αναγκαία είναι και τα υπόλοιπα μέτρα. Ολα αυτά, δηλαδή, που μαζί με την αξιοποίηση όλων των ασφαλών εμβολίων, την ταυτόχρονη χορήγηση όλων των ενδεικνυόμενων φαρμάκων μπορούν να συμβάλουν πραγματικά στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Είναι ένας συνδυασμός μέτρων, λοιπόν, που ούτε μπορεί ούτε θέλει η κυβέρνηση και η πολιτική της να εφαρμόσει. Ισα ίσα που φανερώνει την ανάγκη για ένα πλήρως ανεπτυγμένο, στελεχωμένο και εξοπλισμένο δημόσιο σύστημα Υγείας, σε όλα τα επίπεδα και ειδικά στο πρωτοβάθμιο, ικανό να αντιμετωπίζει με επάρκεια όλες τις υγειονομικές ανάγκες. Εμπόδιο για κάτι τέτοιο είναι η επιχειρηματική δράση στην Υγεία, οι πετσοκομμένοι προϋπολογισμοί για τον δημόσιο τομέα, οι σχέσεις εργασίας - «λάστιχο». Εκεί πρέπει να συγκεντρωθεί η πάλη και η διεκδίκηση, για να βγει ο λαός όρθιος από αυτήν την περιπέτεια.