Ο καρκίνος είναι δυνατό να προσβάλει κάθε άνθρωπο, ανεξάρτητα από το φύλο, την εθνικότητα ή την ηλικία του. Σήμερα, εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ζουν με τη νόσο ή έχουν θεραπευτεί οριστικά από αυτήν. Οσο νωρίτερα ανιχνεύεται ο καρκίνος και ξεκινάει η θεραπεία του, τόσο περισσότερες πιθανότητες υπάρχουν για την επιτυχή αντιμετώπισή του.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας 20181 για την Ελλάδα, σε πληθυσμό 11.142.158 ατόμων, ο αριθμός των νέων περιπτώσεων καρκίνου και για τα δύο φύλα, για όλες τις ηλικίες, ήταν 67.401 και ο αριθμός των θανάτων 33.208. Ειδικά για τον καρκίνο του μαστού, καταγράφηκαν 7.734 νέες περιπτώσεις εκείνη τη χρονιά. Θυμίζουμε ότι στις γυναίκες ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερα εντοπισμένος καρκίνος, στον γενικό πληθυσμό είναι ο 2ος πιο συχνός καρκίνος μετά τον καρκίνο του πνεύμονα και η 3η αιτία θανάτου από καρκίνο στο σύνολο του πληθυσμού
Στο ΕΣΥ εργάζονται σήμερα 24.636 γιατροί (5.903 εργάζονται σε ΚΥ), 36.550 νοσηλευτές (3.513 σε ΚΥ), 262 κοινωνικοί λειτουργοί, 93 φαρμακοποιοί, 268 θεραπευτές και 491 ψυχολόγοι.2 Σύμφωνα επίσης με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ μέχρι και το 2016, στη χώρα λειτουργούν 151 ιδιωτικές κλινικές, 124 δημόσια νοσοκομεία και 5 θεραπευτήρια ειδικού σκοπού (ΝΠΙΔ).
Σύμφωνα με έκθεση World Health Report - 20063, υπολογίζεται ότι οι χώρες που έχουν αθροιστικά λιγότερους από 23 ιατρούς και νοσηλευτές ανά 10.000 κατοίκους, αδυνατούν να ικανοποιήσουν επιτυχώς τις τρέχουσες ανάγκες υγείας του πληθυσμού.
Το ποσοστό ελλείμματος του υφιστάμενου προσωπικού σε σχέση με τις προβλεπόμενες οργανικές θέσεις κυμαίνεται από 31,80% στην 1η ΥΠΕ (Αττικής) έως 19,27% στην 3η ΥΠΕ (Μακεδονίας), που συνιστά την καλύτερα στελεχωμένη ΥΠΕ, ενώ ο μέσος όρος υποστελέχωσης των 7 ΥΠΕ είναι 25,13%. Τα νοσοκομεία που καλύπτουν τις περισσότερες ανάγκες σε νοσηλευτικό δυναμικό με συμβασιούχους - επικουρικούς βρίσκονται στις 2η, 7η και 3η ΥΠΕ. Επιπλέον, το μεγαλύτερο ποσοστό αποσπασμένου σε άλλα νοσοκομεία προσωπικού καταγράφεται στα πανεπιστημιακά νοσοκομεία.4
Ορισμένα πιο ειδικά στοιχεία από το Γενικό Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Πειραιά «Μεταξά» είναι ενδεικτικά της γενικότερης κατάστασης: Η υποστελέχωση όλων των τμημάτων είναι μεγάλη. Από τους 428 νοσηλευτές που προβλέπει ο οργανισμός εργάζονται 273, δηλαδή το 60%.5 Συνεχίζονται οι «ευέλικτες» μορφές απασχόλησης (ιδιωτικά συνεργεία, ΟΑΕΔ, ατομικές συμβάσεις ορισμένου χρόνου, επικουρικοί).
Το «Μεταξά» δεν διαθέτει μαγνητικό τομογράφο (MRI), ούτε βρογχοσκόπιο (εδώ και 9 μήνες), το απαραίτητο επιστημονικό εργαλείο της Θωρακοχειρουργικής κλινικής (η οποία εφημερεύει και για το Νοσοκομείο Τζάνειο). Ο κεντρικός κλιματισμός δεν λειτουργεί σε πολλά τμήματα. Το αιματολογικό εργαστήριο βράζει και οι ασθενείς στην Αιματολογική κλινική αντιμετωπίζουν μεγάλο πρόβλημα με τη ζέστη. Πρόβλημα με συνθήκες καύσωνα υπάρχει και στις κλινικές, στα πλυντήρια κ.α.
Κλινικές με διαφορετικά αντικείμενα συμπτύσσονται (π.χ. Γυναικολογική - Θωρακοχειρουργική), με διαφορετικές απαιτήσεις από αλλότριες ειδικότητες γιατρών, που καλούν τους νοσηλευτές να ανταποκριθούν ταυτόχρονα σε δύο μέτωπα. Επί πολλά έτη το νοσοκομείο διαθέτει κλίνες ΜΑΦ (Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας), αλλά δεν λειτουργούν λόγω μη πρόσληψης προσωπικού εδώ και μια δεκαετία.
Στην Ακτινοθεραπευτική κλινική του νοσοκομείου λειτουργούν δυο γραμμικοί επιταχυντές. Ο ένας αποκτήθηκε το 2016 από ΕΣΠΑ και έχει μόνο πρωινή βάρδια. Ο άλλος, ο οποίος πλησιάζει την εικοσαετία, παρουσιάζει έντονες και συνεχιζόμενες βλάβες. Τα τακτικά εξωτερικά ιατρεία, μετά την έξαρση της επιδημίας του κορονοϊού, λειτουργούν υπό συγκεκριμένους νέους όρους, δηλαδή με 50% λιγότερους ασθενείς που τα επισκέπτονται για διάγνωση, έλεγχο, κλινική και εργαστηριακή εκτίμηση και προγραμματισμό θεραπείας.
Για να θεραπευτεί όμως κανείς, πρέπει η διάγνωση να γίνει σε πρώιμα στάδια της νόσου. Η διάγνωση των διαφόρων ειδών του καρκίνου δεν είναι εύκολη, τουλάχιστο στα πρώτα στάδια. Με κριτήριο επομένως τις ανάγκες ασθενών και υγειονομικών, διεκδικούμε καμία αναστολή - καθυστέρηση ογκολογικών χειρουργείων, χημειοθεραπειών, ακτινοθεραπειών, ανοσοθεραπειών. Απαιτούμε μαζικές προσλήψεις μόνιμων γιατρών, νοσηλευτών και λοιπών υγειονομικών στα ογκολογικά νοσοκομεία. Οχι στην εντατικοποίηση και στους εξουθενωτικούς ρυθμούς δουλειάς. Πλήρης, επαρκής και αποκλειστική χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό του δημόσιου συστήματος Υγείας.
Παραπομπές:
1. https://gco.iarc.fr/today/data/factsheets/populations/300-greece-fact-sheets.pdf
2. https://healthmag.gr/apokalyptikoi-arithmoi-gia-domes-kai-ergazomenous-sto-esy/
3. WHO. World health report 2006: Working together for health. Geneva. 2006
4. https://www.researchgate.net/publication/336252175_Posotike_kai_Poiotike_Katagraphe_tou_Noseleutikou_Prosopikou_sta_Demosia_Nosokomeia_tou_ESY
5. http://enne.gr/organismoi_nosokomeion/geniko_antikarkiniko_nosokomeio_peiraias_metaksa.pdf
Νίκος ΜΠΟΥΝΤΟΥΡΟΓΛΟΥ
Ακτινοθεραπευτής - Ογκολόγος, μέλος του ΔΣ του Σωματείου Εργαζομένων στο Νοσοκομείο «Μεταξά»