Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2016

"Το διπλό βιβλίο", Δημήτρης Χατζής

Ήρωας ο Κώστας, ένα φτωχό αγόρι από την Σούρπη, ένα χωριό της ελληνικής επαρχίας, που φεύγει νωρίς από την οικογένειά του για να τον θρέψει μια πλούσια θειά στο Βόλο, πιάνει δουλειά σε ένα μαραγκούδικο, τελικά φεύγει μετανάστης-χαμάλης στη Γερμανία. Πίσω του αφήνει την Αναστασία, την αδελφή του που τα φτιάνει όλα παστρικά και λογικά σαν τη μάνα του από τότε που εκείνη πέθανε, αλλά ταυτόχρονα έχει βλέμμα φευγάτο και τον πατέρα του, ένα ανθρωπάκι μαραζωμένο. Μόνο στο τέλος θα μάθουμε τι ήταν αυτό που τον κατάντησε έτσι.  


Η αμεσότητα του Κώστα ως αφηγητή, η συχνή επίκληση του στο βιβλίο που γράφει ο φίλος του ο συγγραφέας, η αίσθηση ανά πάσα στιγμή πως αυτόν τον κόσμο τον ξέρεις κι ας μην τον ξέρεις και στο τέλος μια κάποια αποκάλυψη, καθιστούν το βιβλίο κάτι πολύ περισσότερο από μια κλασική ιστορία μετανάστευσης, από αυτές που ίσως θα καταλαβαίναμε καλά και σήμερα. Δεν είναι η ξενιτιά το θέμα του βιβλίου, αυτό είναι το εντυπωσιακό. Το θέμα του είναι η ίδια η ζωή, σπασμένη από αποφάσεις που πάρθηκαν και δεν πάρθηκαν, καταστάσεις εκτός και εντός χαρακτήρα, μια ατομικότητα αποκαρδιωτική ακόμα και μέσα στην αγία ελληνική οικογένεια. Σε μιαν άλλη εποχή, τα ταραγμένη, στην εποχή του Εμφυλίου κι αργότερα της Χούντας, σε μιαν άλλη κατάσταση του Γκασταρμπάιτερ στη Γερμανία∙ που όμως δεν πρωταγωνιστει. Όλα αυτά χρησιμεύουν σαν καμβάς για να κεντηθούν τελικά οι ζωές των ανθρώπων.