Στο κείμενο που ακολουθεί γίνεται μια προσπάθεια, επιγραμματικά και όχι αναλυτικά, να παρουσιαστούν σημαντικές πλευρές του καρκίνου στη χώρα μας.
Καρκίνος. Η «αόρατη... πανδημία» του καπιταλισμού, η οποία αντιμετωπίζεται συγκεντρώνοντας μόνο στατιστικά δεδομένα, κάνοντας διαπιστώσεις και ευχές, από όσους διαχειρίζονται μέχρι σήμερα την υγεία του λαού. Ο καρκίνος κάθε χρόνο αυξάνει τα κρούσματα, αυξάνει τους θανάτους. «Παίζει» με την πρωτιά των καρδιαγγειακών κρουσμάτων και θανάτων.
Η πρόβλεψη, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τις υπηρεσίες του, με τη συνεργασία 250 επιστημόνων από 40 χώρες, είναι ότι τα κρούσματα του καρκίνου μέχρι το 2030 θα φθάσουν σχεδόν 22 εκατομμύρια, από 14 εκατομμύρια και οι θάνατοι σε 13 εκατομμύρια, από 8,2 εκατομμύρια. Νούμερα που ξεπερνούν πανδημίες, ακόμα και θύματα πολέμων.
Ο καρκίνος στην Ελλάδα
Η Ελλάδα, δυστυχώς, δεν διαφέρει από τα άλλα καπιταλιστικά κράτη, τόσο σε κρούσματα όσο και σε θανάτους.
Μια σύντομη, όσο το δυνατόν, εικόνα στη χώρα μας δείχνει το τεράστιο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο λαός και το οποίο τείνει να γίνει καθημερινότητα σχεδόν σε κάθε ευρύτερη οικογένεια.
Συγκεκριμένα και ενδεικτικά σ' ένα έτος:
Ο αριθμός των ασθενών έφτασε σε 179.974 και οι θάνατοι έφτασαν σε 9.305. Η Αττική (65.197), η Κεντρική Μακεδονία (34.692), η Πελοπόννησος (12.586) και η Κρήτη (11.110) είναι οι πρώτες τέσσερις περιοχές με τα περισσότερα κρούσματα με καρκίνο.
Συσχέτιση επιδημιολογικών παραγόντων με τον καρκίνο
Σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες οι επιστημονικές ενώσεις, σύλλογοι, μεμονωμένοι επιστήμονες ερευνούν έως ένα σημείο τα στατιστικά δεδομένα, τα επιδημιολογικά δεδομένα, τη μέχρι σ' ένα βαθμό έκβαση των ασθενών καταλήγοντας στα αίτια και μεταφέροντας σε πολύ μεγάλο βαθμό την εξέλιξη της ασθένειας και της αύξησης των κρουσμάτων. Επίσης, επιμένουν στην πρόληψη, αποδεικνύοντας ότι θα υπάρξει σοβαρή μείωση των κρουσμάτων του καρκίνου.
Για την αναγκαιότητα πρόληψης δεν μπορεί να διαφωνήσει κανένας. Η διαφωνία βρίσκεται στην πολιτική που εφαρμόζουν οι αστικές κυβερνήσεις, όσον αφορά το δημόσιο σύστημα Υγείας. Συστήματα Υγείας που κατέρρευσαν ή καταρρέουν αυτήν την εποχή, της πανδημίας, με την ολοένα μείωση των δαπανών, με τη μείωση υποδομών και προσωπικού. Με το ξεπούλημα της δημόσιας Υγείας και την εκχώρησή της στον ιδιωτικό τομέα και τις ασφαλιστικές εταιρείες Υγείας, που μοναδικός τους σκοπός είναι το κέρδος.
Παράλληλα, δεν αμφισβητεί κανένας τις επιστημονικές έρευνες και τις μελέτες οι οποίες έχουν γίνει μέχρι σήμερα για τη συσχέτιση του καρκίνου με το κάπνισμα, το αλκοόλ, τη ρύπανση του περιβάλλοντος κ.ά.
Ομως, η θεωρία της ατομικής ευθύνης προπαγανδίζεται ως το μοναδικό πρόβλημα, όσον αφορά το αλκοόλ, το κάπνισμα κ.λπ. Πρόκειται για τον στρουθοκαμηλισμό των αστικών κυβερνήσεων, των πολιτικών υπαλλήλων του κεφαλαίου, που προσπαθούν να κρύψουν τα αίτια για τα οποία έχουν τεράστιες ευθύνες.
Οταν, μάλιστα, επιστημονικές έρευνες, ιδιαίτερα μετά το 2009, έχουν καταγράψει την άμεση συσχέτιση της αύξησης του καπνίσματος, του αλκοόλ σε περιόδους αύξησης της ανεργίας, οικονομικής δυσπραγίας, της αύξησης της φτώχειας, του κοινωνικού αποκλεισμού κ.ά.
Η άλλη «εξίσωση» του καπιταλισμού είναι η προπαγανδιστική άποψη ότι για τη ρύπανση του περιβάλλοντος «έχει ευθύνη ο ανθρώπινος παράγοντας»!!!
Δηλαδή, κεφάλαιο, πολυεθνικές, που έχουν μολύνει τον πλανήτη, στο βωμό του ανταγωνισμού και του κέρδους, είναι ίσα και όμοια με το λαό κάθε χώρας, προσπαθώντας να κρύψουν την εγκληματική ευθύνη που έχουν όχι μόνο για την τεράστια αύξηση των κρουσμάτων από καρκίνο, αλλά και θανάτων που οφείλονται άμεσα στην καθεαυτή μόλυνση του περιβάλλοντος.
Κρύβουν επίσης τις τεράστιες αλλαγές στη διατροφή των λαών και ιδιαίτερα των ανέργων, των φτωχών οικογενειών, σε υποβαθμισμένες περιοχές κ.λπ.
Για όλα τα παραπάνω όσοι δεν πείθονται δεν έχουν παρά να διαβάσουν αναλυτικά και σε βάθος την όχι τυχαία απόδειξη που επίσημα έχει δοθεί από τους διεθνείς οργανισμούς. Δηλαδή, ότι το 70% των θανάτων από καρκίνο έχει σημειωθεί στις χώρες της Αφρικής, της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, της Ασίας. Στις χώρες που ο καπιταλισμός, ο ιμπεριαλισμός, εκτός από τους τοπικούς πολέμους, έχει καταδικάσει αυτούς τους λαούς, για την υλοποίηση των σχεδίων του κεφαλαίου, στέλνοντάς τους μαζικά στο θάνατο.
Το «άλλο περιβάλλον» του καπιταλισμού
Τα τελευταία χρόνια, πυκνώνουν όλο και περισσότερο οι έρευνες πολλών επιστημόνων, διαφόρων ειδικοτήτων, οι οποίοι αποδεικνύουν τη σχέση του καρκίνου με τις συνθήκες ζωής και εργασίας.
Ακόμα και ο αρμόδιος οργανισμός (OSHA) της ΕΕ για θέματα επαγγελματικής ασφάλειας και υγείας υποχρεώνεται πλέον να μην μπορεί να κουκουλώσει τη δραματική κατάσταση στους χώρους εργασίας.
Σύμφωνα με αυτόν τον οργανισμό, το 53% των θανάτων από καρκίνο σχετίζεται με τις συνθήκες εργασίας.
Αυτά είναι τα αποτελέσματα της περίφημης «παραγωγικής και βιώσιμης οικονομίας» του κεφαλαίου και των εκπροσώπων του. Το κεφάλαιο αυξάνει τα κέρδη του, εκθέτοντας τους εργαζόμενους σε μια σειρά από καρκινογόνες, μεταλλαξιογόνες, ρετροτοξικές και άλλες ουσίες, αφού τα μέτρα προστασίας είναι ελάχιστα έως ανύπαρκτα, όταν μάλιστα οι εκπρόσωποί τους (αστικές κυβερνήσεις) βάζουν πλάτη, κατοχυρώνοντας το κεφάλαιο, μέσα από νομοθετικά δημιουργήματα, τη διάλυση ουσιαστικών ελεγκτικών μηχανισμών, αδιαφορώντας για τις συνέπειες στην υγεία των εργαζομένων.
Στην Ελλάδα, το 27% των εργαζομένων, του ενεργού πληθυσμού, σε διάφορες εργασίες, εκτίθεται σε καρκινογόνες ουσίες και ιδιαίτερα οι εργαζόμενοι κάτω των 25 ετών.
Αυξάνεται το ποσοστό των οικογενειών στις οποίες δεν δουλεύει κανένα μέλος τους. Αυξάνεται δραματικά το ποσοστό του πληθυσμού που οδηγείται στη φτώχεια, στην πλήρη αδυναμία κάλυψης βασικών αναγκών. Οπως σημαντική αύξηση έχει και το ποσοστό των ανθρώπων που δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες Υγείας, όταν ταυτόχρονα έχει αυξηθεί η άμεση πληρωμή για πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια περίθαλψη, στον ιδιωτικό τομέα, μειώνοντας άλλα έξοδα, άμεσης ανάγκης ή ξεπουλώντας όσο όσο οποιαδήποτε μικρή περιουσία έχουν στην κατοχή τους. Η οικονομική ανέχεια οδηγεί ανθρώπους ακόμα και στη μερική ή συνολική μη εκτέλεση συνταγογράφησης φαρμάκων!
Δικομματισμός και δημόσιο σύστημα Υγείας
Κάθε πέρσι και καλύτερα, λέει ο λαός. Η μείωση των δαπανών για την Υγεία του λαού είναι μία «παγκόσμια σταθερά», την οποία ακολουθεί και ο δικομματισμός στην Ελλάδα, με ταυτόχρονη μείωση προσωπικού και υποδομών, ιδιαίτερα μετά το 2009. Αποτέλεσμα αυτής της αντιλαϊκής πολιτικής είναι η κατακόρυφη αύξηση των ιδιωτικών διαγνωστικών κέντρων (3.500!), η αύξηση των ιδιωτικών κλινών νοσηλείας, που έφθασαν στο 35% του συνολικού δυναμικού κλινών.
Η αναλογία ιατρών / πληθυσμού εξακολουθεί να είναι πολύ μακριά ακόμα και από αυτή των άλλων καπιταλιστικών χωρών της ΕΕ. Το προσωπικό έχει μειωθεί πάνω από 15% τα τελευταία χρόνια, την ώρα που το 1/4 των εγγεγραμμένων ιατρών είναι άνεργοι, εκτός των 7.500, οι οποίοι έφυγαν από την Ελλάδα, προς άλλες χώρες της Ευρώπης και όχι μόνο.
Ιδιαίτερα όσον αφορά τον καρκίνο, εκτός από τα 4 δημόσια νοσοκομεία (3 στην Αθήνα, 1 στη Θεσσαλονίκη), που καλύπτουν σ' ένα βαθμό χειρουργικά, νοσηλεία και θεραπεία των καρκινοπαθών, στην υπόλοιπη Ελλάδα η ανάπτυξη τμημάτων ογκολογικών κλινικών και ιδιαίτερα τμημάτων θεραπείας είναι προκλητικά πολύ πίσω από τις ανάγκες των καρκινοπαθών, ακόμα και σε περιοχές που έχουν μεγάλο αριθμό κρουσμάτων. Δεν αναφερόμαστε καθόλου στην πανελλαδική ανυπαρξία οργανωμένης πρόληψης για τον καρκίνο.
Καρκίνος και πολιτική του «εναλλασσόμενου» δικομματισμού
Ο δικομματισμός, επί σειρά δεκαετιών, το τεράστιο πρόβλημα της αύξησης των ασθενών με καρκίνο το «εξετάζει» υπό μορφή κρατικής αντίληψης περί «ατομικής ευθύνης» και δημιουργεί κατά καιρούς επιτροπές και επιτροπάτα για σχεδιασμούς κούφιους και μόνο για προπαγανδιστικούς σκοπούς.
Ας ανατρέξουμε σε δύο χαρακτηριστικά δείγματα γραφής τους, ως γνήσιων εκφραστών της βάρβαρης καπιταλιστικής πολιτικής και εξυπηρέτησης του ντόπιου και ξένου κεφαλαίου.
α) Χρονική περίοδος 2008 - 2015. Επί 6 πρωθυπουργών και 11 υπουργών Υγείας (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ) εκπονήθηκαν από τη Γενική Γραμματεία Υγείας δύο λεγόμενα Εθνικά Σχέδια Δράσης για τον Καρκίνο, με σκοπό, όπως αναφέρει η εισήγησή τους, «να συμβάλει στην ευρύτερη συνειδητοποίηση ότι ο καρκίνος αποτελεί μία χρόνια και συχνά ιάσιμη νόσο και αφετέρου να συντελέσει καθοριστικά στην αποτελεσματική πρόληψη και αντιμετώπισή της».
Το θέμα τους λοιπόν είναι «η συνειδητοποίηση»(!) και όχι η αντιλαϊκή πολιτική τους. Και τα δύο σχέδια περιείχαν πολλές ιδέες και προτάσεις «του αέρα», ίσως και κάποιες προτάσεις αληθοφανείς.
Από τότε όμως μέχρι σήμερα ούτε συνειδητοποίηση υπήρξε από την πλευρά τους (γιατί δεν είναι θέμα συνείδησης αλλά πολιτικής) ούτε πρόληψη και ο καρκίνος θερίζει.
Ο στόχος τους είναι πολύ συγκεκριμένος: Σταδιακή συρρίκνωση του δημόσιου τομέα Υγείας και εκχώρηση στο κεφάλαιο (ιδιωτικό τομέα) ό,τι έχει απομείνει, μέχρι και αυτές τις ακτινοβολίες και χημειοθεραπείες.
β) Το λεγόμενο Εθνικό Αρχείο Νεοπλασιών (ΕΑΝ) υποτίθεται ότι θα ήταν ο επίσημος κρατικός μηχανισμός συλλογής και επεξεργασίας πληροφοριών, δεδομένων κ.ά. για τις νεοπλασίες στην Ελλάδα. Μηχανισμός που φρόντισαν να χρηματοδοτηθεί και από προγράμματα του ΕΣΠΑ. Μέχρι σήμερα δεν λειτουργεί κυριολεκτικά. Ομως, μέσα στα πλαίσια της προπαγάνδας τους, και της «τακτικής του πλυντηρίου» («ξέπλυμα» της μαύρης πολιτικής τους), συγκρότησαν μια επιτροπή που την βάφτισαν «Διαδικασία Συναίνεσης» (η συναίνεση είναι ο καθημερινός πόθος του δικομματισμού), με τη συμμετοχή πολλών παραγόντων, πολλών ΜΚΟ!! Και άλλων «αλλοφύλων», οι οποίοι, ως συνήθως, κατασκεύασαν ένα μανιφέστο για την καλύτερη λειτουργία (!) του ΕΑΝ. Πενήντα πέντε προτάσεις(!) «του αέρα» αφού δεν συνοδεύονταν από προτάσεις αύξησης του κρατικού προϋπολογισμού για τη δημόσια Υγεία και ιδιαίτερα για την πρόληψη, θεραπεία των ασθενών με καρκίνο, με υποδομές, προσωπικό, εξοπλισμό κ.λπ. στον δημόσιο τομέα Υγείας, σε όλη την Ελλάδα.
Υπάρχει διέξοδος, προοπτική;
Ιδιαίτερα τον τελευταίο χρόνο, της πανδημίας, όχι μόνο οι υγειονομικοί όλης της χώρας αλλά και συνολικά ο λαός διαπίστωσε τα αποτελέσματα της επί δεκαετίες αντιλαϊκής πολιτικής του δικομματισμού, των εκπροσώπων του ντόπιου και ξένου κεφαλαίου, για τη δημόσια και δωρεάν υγειονομική και όχι μόνο περίθαλψη του λαού. Αποκαλύφθηκαν οι τεράστιες ελλείψεις σε δαπάνες, προσωπικό, υποδομές, κλίνες, ΜΑΦ και ΜΕΘ.
Η άμεση προετοιμασία για τη μετά τον κορονοϊό εποχή είναι η άμεση διεκδίκηση, μέσα από αγώνες, τόσο από τους υγειονομικούς αλλά πολύ περισσότερο από το σύνολο του λαού, με στόχο και κατεύθυνση, για ένα άλλο δημόσιο σύστημα Υγείας, που θα καλύπτει τις άμεσες αλλά και μακροχρόνιες ανάγκες του λαού.
(Τα στατιστικά δεδομένα προέρχονται από την ΕΛΣΤΑΤ, τα οποία επεξεργάστηκαν και προσαρμόστηκαν για τις ανάγκες του κειμένου).
αναδημοσιεύεται από Ριζοσπάστη
Νίκος ΜΑΚΡΥΠΟΥΛΙΑΣ
HRM (Διαχείριση Ανθρώπινων Πόρων)Ασθενής με καρκίνο